Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Sıvı Yakıtlı RamJet Motor Projesi ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Varank, motorun süpersonik hızlarda çalışacağını vurguladı.
Bakan Varank, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu 2022 Bütçe Görüşmeleri Sunumu’nda konuştu. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın faaliyetlerine ilişkin bilgilendirmede bulunan Bakan Varank, Sıvı Yakıtlı RamJet Motoru Projesine de değindi.
Konula ilgili olarak Bakan Varank tarafından yapılan açıklamada, “Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, “Sıvı yakıtlı RamJet Projesi’nde son safhaya geldik. 2022’de süpersonik hızlarda çalışan bir RamJet motoru prototipini ortaya çıkaracağız.” ifadelerine yer verildi.
Türkiye’de TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE), bir süredir RamJet ve ScramJet itki sistemleri üzerinde çalışmalar gerçekleştiriyor. Daha önce TÜBİTAK-SAGE Müdürü Gürcan Okumuş tarafından yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verilmişti:
“Halihazırda kurulu test altyapılarımızı kullanarak sıvı yakıtlı RamJet motor geliştirilmesi konusunda kısa zamanda çok değerli çalışmalar gerçekleştirdik. Yürütmekte olduğumuz projede sıvı yakıtlı RamJet motorları konusunda kısa zaman içinde geldiğimiz nokta, bizi sıvı yakıtlı RamJet motor ve ileriki safhada da ScramJet motor teknolojilerinde dünyada sayılı ülkeler arasına girme noktasında cesaretlendiriyor.
Bir taraftan eldeki altyapılarda geliştirme çalışmalarına devam ederken, diğer taraftan RamJet motor testlerini ve aerodinamik ısınma testlerini gerçekleştirebileceğimiz altyapıyı kurma çalışmalarımız tüm hızı ile devam ediyor. Kurulumu tamamlandığında ilgili altyapı Avrupa’nın en büyük altyapılarından biri olacak.”
Altyapılar, ileri teknolojiyi kazanmanın en önemli ayağını oluşturuyor. Test yapamıyorsanız bu alanda ilerlemenizin imkan ve ihtimali yok. Biz de bu bilinçle RamJet’li bir füze geliştirmek için ne gerekiyor sorusunun cevabı olan test altyapısına son yıllarda büyük yatırım yaptık. Türkiye’nin tek, dünyanın da sayılı altyapılarından birisi olmasını hayal ettiğimiz bir yola çıktık. Bugün geldiğimiz noktada RamJet bir füzeyi geliştirilmek için gerekli tüm altyapı büyük oranda tamamlandı ve testler devam ediyor. Kalan kısmına da çok kısa bir süre içerisinde sahip olacağımızı söyleyebiliriz. Önümüzdeki yıl RamJet motorlarımızı füzeler ile birlikte tümleşik testlerde kendi altyapımızda test edebileceğiz.”
RamJet Tahrik Sistemi
RamJet tahrik sistemi ile ilgili orijinal fikirler, ilk olarak 1900’lerin başında Avrupa’da geliştirilmiştir. RamJet sisteminde itki; yakıtın yanmasından gelen sıcak gazın bir nozuldan geçirilmesiyle üretilir. Akışı sürdürmek için yanma, nozül çıkışındaki basınçtan daha yüksek bir basınçta gerçekleşmelidir. Bir Ramjet’te yüksek basınç, aracın ileri hızı kullanılarak yakıcıya harici havanın “çarpılması” ile üretilir. Bir turbojet motorda yakıcıdaki yüksek basınç, kompresör adı verilen bir parça tarafından üretilir. Ramjet’te kompresör yoktur. Bu nedenle ramjetler, bir turbojetten daha hafif ve basit yapıdadırlar.
Ramjet, yalnızca araç halihazırda hareket halindeyken itki kuvveti üretir; motor durağan ya olduğunda ramjetler itki üretemezler. Ramjet statik itme üretemediğinden, aracın ramjetin itme kuvveti oluşturmaya başladığı bir hıza çıkarılması için başka bir tahrik sistemi kullanılmalıdır. Aracın hızı ne kadar yüksekse, ramjet o kadar iyi çalışır. (NATO)
RamJet tahrik sistemi, 2 ila 5 Mach arasında bir hıza sahiptir.
Yalnızca ramjet gücüyle uçan ilk uçak olan Leduc 0.10, Fransa’da üretilmiş ve 21 Nisan 1949’da başka bir uçaktan fırlatılmıştır.
MBDA tarafından geliştirilen Meteor Hava Hava Füzesi, RamJet tahrik sistemine sahiptir. TÜBİTAK-SAGE’nin de RamJet Tahrik Sistemini, seyir ve hava hava füzelerinde kullanması beklenmektedir.
ScramJet Tahrik Sistemi
ScramJet motorlar ramjet motorların geliştirilmiş versiyonlarıdır. Normal RamJet motorlarında sıkıştırma subsonik hızlarda gerçekleştirilirken, ScramJet motorlarda sıkıştırma işlemi süpersonik hızlarda gerçekleşir.
ScramJet teknolojisi bugün pek çok hipersonik gemisavar füzesinin kalbi niteliğindedir.
TÜBİTAK-SAGE Enstitü Müdürü Gürcan OKUMUŞ, geçtiğimiz yıl içerisinde RamJet ve ScramJet teknolojisi hakkında yaptığı bir açıklamada şu ifadelere yer vermişti:
“Hipersonik sistemlerle ilgili çalışmalarınız başlıyor. Bizim GÖKTUĞ Projesi belli fazlarla süpersonik olarak çalışılıyor. Yani Türkiye’de bir döneme kadar sesaltı sistemler de çalışıldı, artık sesüstü sistemlerde de uygulamalar var. Ses üstü ve güdümlü olarak. Örneğin; GÖKTUĞ, 3-4 Mach’lara kadar güdümlü olarak seyredebilir. Hipersonik’i 5 Mach’ın üzeri olarak kabul edersek, o noktada da bizim çalışmalarımız var. Ramjet, arkasından ScramJet gelecek. Ama bunlar gerçekten zor teknolojiler, Dünya’nın da şuan olgunluk seviyesine gelmediği teknolojiler.”
“Türkiye’nin bu çalışmaları var mı?’ dersek, evet var. Bu teknolojiler, çok daha büyük zorlukları içeriyor. İşte malzeme teknolojisi işin içerisine giriyor. Türkiye’de veya Dünya’da bulabileceğiniz en sağlam malzeme, 7-8 Mach’lara çıktığınızda çok değişik karakter gösteriyor.“
ÖNERİLEN İÇERİK: GÖKHAN Hava Hava Füzesinin Önemi Nedir?
Kaynak: SavunmaSanayiST.com
