1990’lı yıllarda ülkemizin büyük bir tank ihtiyacı doğdu. 78 model M60A3 ler ömürlerinin ortalarında olmalarına rağmen gelişen teknoloji onları çok geriye atmıştı Türkiye bu duruma müdahale etmek ve 1000 tank alımı yapmak istiyordu. 1982-1993 yılları arasında Türkiye’ye Almanya’dan 391 adet Leopard-1 tankı gönderilmişti. Türkiye tatmin olmamış, 1993 yılında 320 adet Leopard-1 tankı daha almıştı. 2006 yılında ise 354 adet Leopard2A4 aldı. Teslimatlar 2011 yılında tamamlandı. Türkiye Almanya’dan aldığı tanklardan memnundu fakat tamamen ülkemizin ihtiyaçlarını karşılamıyordu.
1998 yılında bir ekip toplandı ve dünyanın en iyi tankları mercek altına alındı. 1000 adet kesin alım yapılacaktı. Ekip Türkiye’ye bir liste verdi. Listenin başını Fransız Leclerc ve Alman Leopard 2A4 çekiyordu. 3.sırada ise Merkava-3 tankı vardı. Türkiye, Leopard-1’lerden memnun olmasına rağmen siyasi sebepler parça krizleri vs. gibi sebeplerden dolayı Alman tankı almak istemiyordu fakat Leclerc bizim için inanılmaz derecede pahalıydı. Bu yüzden hiç düşünülmeden İsrail ile masaya oturuldu. Türkiye aynı zamanda İsrail’den Popeye-1 füzesi de alacaktı. Türkiye, ilk etapta 25 milyon dolarlık Popeye-1 füzesi aldı ve 12 milyon dolarlık 40 adet Otokar Akrep modeli zırhlı araç sattı.
Ardından Türkiye, Merkava-3 tankını incelemek istedi. İsrailli yetkililer Türkiye pazarına girebilirse daha önce bir türlü satmayı başaramadığı tankı hem Türkiye’ye hem de Türkiye’ye yakın dost olan ülkelere satabileceğini düşünüyordu. Türkiye ise Merkava’yı her ne kadar Türkiye’nin ihtiyaçlarını tam karşılamasa da potansiyeli için istiyordu. İsrail’le masaya oturulduğunda teknoloji transferi, problemsiz parça teminatı istedi. İsrail kabul etti fakat işe uyandı, tanka herhangi bir geliştirme-modernizasyon uygulanacak olursa Türk ve İsrail’li yetkililer beraber çalışacaktı. Türkiye anında masadan kalktı ve coğrafi şartları ve siyasi ilişkileri bahane ederek alımdan vazgeçti. İstediğimiz olmamıştı. Merkava’yı kendimize göre modernize edemeyeceksek bizim için çok kötü bir tercihti.
Ardından dediğim gibi 2006 yılında 354 Leopard 2A4 alımı gerçekleşti fakat hala eksik vardı, bir türlü istediklerimiz olmuyordu. Gönlü kırılan İsrail’in modernizasyon becerilerinin çok iyi olduğunu biliyor ve M60A1 tanklarını modernize etmek istiyorduk. 170 adet Sabra’mız oldu fakat hala envanterimiz çok kötüydü. Türkiye kendi ihtiyaçları tamamen karşılayacak yerli bir tank geliştirmeye başladı ve ALTAY Ana Muharebe Tankı (AMT) ortaya çıktı.
ALTAY ile ilgili yazımızı buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
Yusuf Metin
Kaynak: SavunmaSanayiST.com