Düşük görünürlük (stealth) çok kapsamlı bir konudur ve bu alandaki teknolojileri temelde 2 ana gruba ayırabiliriz:
- Kızıl ötesi emisyonları (IR) azaltmak
a. Minimum emisyon için jet yakıtı ve jet motoru çıkış gazının düzenlenmesi
b. Motor hava giriş ağzının (air intake) S şeklinde tasarımı ve optimize edilmesi
c. Motor egzoz kısmına soğuk hava enjeksiyonu ve sıcak kısımların maskelenmesi
2. Radar kesitini (RCS) azaltmak
a. Minimum radar kesit alanı (RCS) için uçak geometrisinin optimize edilmesi
b. Radar emici malzeme (RAM) kullanımı
c. “Plasma stealth”
Radar kesit alanını azaltmak amacıyla uçak geometrisinde yapılan geometrik düzenlemelerden biri, egzoz hattı gibi bölgelerde, düz şekiller yerine, testere dişi şeklinde bir form vererek gelen radar dalgalarını saptırmaktır.
F-35 ve Su-57 uçaklarının egzoz tasarımlarını bu perspektiften gözden geçirecek olursak; F-35’lerde arkadan gelen radar dalgalarını saptırmak ve düşük görünürlüğe katkı sağlamak amacıyla testere dişi şeklinde bir yapı bulunmaktayken, Su-57’de ise arkadan gelen radar dalgalarını geri yansıtacak düz bir yapı mevcuttur. Egzoz yapısına yakından bakacak olursak:
Su-57’nin egzoz hattında göze çarpan başka bir durum ise sıcak kısımlarda bulunan metal parçalardır. Bu parçaların saklanması ve görünümünü azaltmak/engellemek için düşük yayma özelliğine sahip malzemeler ile kaplanması Kızıl ötesi emisyonları (IR) azaltarak düşük görünürlüğe katkı sağlamak amacıyla uygulanan bir yöntemdir.
Su-57’nin motor kısmında düşük görünürlük anlamında sorunlar yaşadığı bilindiğinden, nihai motor konfigürasyonunda bu kısımların F-22A Raptor ve F-35’lerde olduğu gibi ileride kaplanacağını düşünüyorum.
Yazı: Sinan Şal Kaynak: SavunmaSanayiST.com
Su 57 de ruslar hologramla görünmezlik sağlayacaklardı olmadı yada daha yapamadılar galiba. Yoksa uçakta gizlenmeye dair pek bi çaba yok gibi. zaten hindistanın programdan ayrılmak istemesinden belli bu durum. Hatta oynak eksozlu (trust vector)motor bile daha devreye girmedi. Su 57 klasik rus mig 29 dan gelen şekil ve manevra kabiliyetinin yapılabildiği kadar görünmezlik katılmış hali. Zaten su 57 nin dengi f 35 değil f22 dir. Yalnız locheed martin in japonlara dediği f 35 f 22 karışımı yapılırsa ilde o zaman ruslar 3 e 1 geri düşer teknolojik fark 2 ye çıkar.
Tesrere dişin görünürlülükle alakası yoktur. Gürültüyü azaltmak içindir. Baykuşların kanat yapısından esinlenilmiştir.