F-35’in 4’üncü Konfigürasyonu: F-35I Adir

Roketsan-ATMACA-Banner

(Bu içerik SavunmaSanayiST.com’a aittir. Kaynak belirtilmeden kullanılması halinde hak talebinde bulunulacaktır.)

Türkiye’nin 2001 yılında 3. seviyeden üretici ortak olarak katıldığı Joint Strike Fighter (JSF) projesi kapsamında geliştirilen F-35 uçağının F-35A, F-35B ve F-35C olmak üzere 3 versiyonu bulunuyor. Bu versiyonlar daha çok kullanım amacına göre değiştiği için birbirinden ayrılıyor. F-35A klasik iniş-kalkış özelliğine sahip. Yani hava meydanlarına iniş-kalkış gerçekleştirebiliyor. F-35B Kısa kalkış-Dikey iniş özelliğine sahip. Bu sayede Helikopter gemilerine iniş-kalkış yapabiliyor. F-35C ise uçak gemilerine iniş-kalkış yapabilmesi için özel dizayna sahip. Bunların dışında ise 4. Versiyon olarak sayılabilecek nitelikte bir tür daha var.

STM Banner

İsrail’in kendi şartnamelerine göre tasarlanan “F-35I Adir” uçakları F-35’in bir başka versiyonu olabilecek nitelikte. Zira ABD, İngiltere dahil kimseye hak tanımadığı kaynak koduna tam erişim izni sayesinde kendi üretimi mühimmatların entegrasyonunu tamamlamaya başladı. Bununla beraber İsrail, motor ve kritik parçalar dahil olmak üzere uçağın bakımını kendi ülke sınırları içerisinde yapmak için ABD’den güvence alan tek ülke konumunda bulunuyor.  Bu nokta çok önemli çünkü F-35 proje subayı bir subayımızın yayın yönetmenimiz Anıl ŞAHİN’e aktardıkları aynen şu şekilde: “ Biz, F-35’in ana bakım merkezlerinden birisi olacağız. Yani bölgemizdeki F-35 kullanıcıları uçaklarının bakımı için bize, Malatya’ya getirecekler. Ancak çeşitli kısıtlamalar var. Mesela motorun tamamına erişimimiz yasak. Bazı noktalara sadece F-135’in üreticisi Pratt & Whitney şirketinin çalışanları bakabilecek. Doğal olarak bizler Malatya’da P&W personelleriyle birlikte çalışacağız.”

Ä°lgili resim

İsrail tarafından toplam 50 adet sipariş verilen F-35 uçaklarının teslimatının 2024 yılına kadar tamamlanması bekleniyor. An itibariyle İsrail’in şuan envanterinde bulunan F-35 sayısı ise geçtiğimiz günlerde yapılan 3 adetlik teslimatla 12’ye yükseldi. Bilindiği gibi İsrail projeye FMS kanalıyla yani üretici ortak olarak değil alıcı ortak olarak katıldı. Şuan teslim aldığı uçaklar ise ana yüklenici ve birincil müşteri ABD için üretilen uçaklar. İsrail uçaklara bir an önce erişim sağlamak için olsa gerek ki ABD için üretilmiş olan uçakları bir nevi ikinci el olarak satın aldı. Bu sayede Türkiye dahil birçok üretici ortaktan bile daha erken bir tarihte F-35 uçaklarını kendi semalarında uçurmaya başladı.

Tıpkı F-16 ve F-15 uçaklarında olduğu gibi bu uçak üzerinde de zamanla büyük değişikliklerin yapılacağı tahmin ediliyor. Zaten A,B ve C gibi diğer versiyonlardan farklı olarak I harfi ile adlandırılması da bunun bir kanıtı olarak değerlendirilebilir. İsrail’in uçakları teslim aldıktan sonra özellikle Elektronik Harp kabiliyeti başta olmak üzere uçağın kabiliyetlerini artırmak için kendine özgü modernizasyon programları uyguladığı biliniyor.

f-16ı sufa ile ilgili görsel sonucu

İsrail zamanında ABD’den aldığı çift kişilik F-16D uçaklarının üzerinde de büyük değişim ve gelişimler yapmış bu sayede fabrika çıkışı standart bir F-16’dan çok daha fazlası olan “F-16I Sufa”yı ortaya çıkartmıştır. Benzer bir diğer konu ise F-15E’lerden geliştirilen “F-15I Ra’am” uçaklarıdır. Bu uçaklardan F-16I Sufa İsrail Hava Kuvvetleri envanterinde 100 adet bulunmaktadır. F-15I Ra’am ise 25 adet bulunmaktadır. Her iki platformda oldukça etkili ve tehlikelidir.

F-15I RA'AM ile ilgili görsel sonucu

İsrail’in diğer devletlerden farklı olarak ABD’den temin ettiği her türlü askeri platforma tam erişim izni bulunmaktadır. Bu sayede her türlü platform üzerinde istedikleri çalışmayı yapıp, istedikleri değişim ve gelişimleri sağlayabilmektedirler. Tabi ki buna istedikleri donanımların ve silah sistemlerinin entegrasyonu dahil.

Abdullah Bekci

Kaynak: SavunmaSanayiST.com

  Sarsılmaz

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu