LAZER UMTAS, havadan karaya, atış öncesi ve atış sonrası kilitlenebilen yarıaktif laser güdümlü füze sistemidir. Füze, taarruz helikopterlerinden ve kara araçlarından gece/gündüz atılabilmekte ve kullanılan harp başlığına göre; ana muharebe tankı, zırhlı personel taşıyıcı, kamyon, arazi aracı, hafif korugan, siper, bina, alçak irtifada hover yapan helikopterlere karşı kullanılabilmektedir.
Tasarım Süreci
LAZER UMTAS, orijini olan UMTAS sisteminin teknolojik altyapısı ve konfigürasyonel ortaklığını azami kullanacak şekilde, modüler olarak tasarlanmıştır. Bu kapsamda, füzenin tasarımında Arayıcı ve Harp Başlığı bölümleri modüler olacak şekilde tutulmuş ve diğer bölümler UMTAS sisteminden aynen alınmıştır. Bu sayede 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren bir yıllık kısa bir çalışma sonunda, LAZER UMTAS görev ortamında test edilebilecek bir sisteme dönüşmüştür. LAZER UMTAS, UMTAS Lançerinden atılabilecek şekilde tasarlanmış, 2012 yılı içinde, Kara Kuvvetleri Komutanlığı için yurt içinde geliştirilmekte olan ATAK helikopterine entegrasyon çalışmaları başlatılmış ve ATAK helikopterinden hedefin vurulduğu iki başarılı atış gerçekleştirilmiş, ATAK helikopterine başarıyla entegre edilmiştir.
LAZER UMTAS; arayıcı, güdüm, harp başlığı ve kontrol bölümleri ile seyir ve ivme motorundan oluşmaktadır. Arayıcı olarak gövdeye bağlı yarı aktif LAZER arayıcı başlık kullanılmaktadır. Arayıcı başlık içerisinde TÜBİTAK tarafından geliştirilen dört dilimli milli dedektör ve Roketsan tasarımı optik bütün kullanılmıştır. Arayıcı başlık tasarımında yüksek anlık görüş alanı hedef alınmıştır. Bu sayede füze, orijini olan UMTAS sistemine ve pazardaki diğer kardanlı (gimballi) arayıcı içeren sistemlere eş performans özelliklerine sahiptir. Bu tasarım yöntemi, sistemin performans özelliklerini kardanlı arayıcı içeren sistemlere eş tutarken sistemin maliyetini ve karmaşıklık düzeyini aşağıya çekmektedir.
LAZER UMTAS, UMTAS sistemi için geliştirilen tanksavar harp başlığını kullanacak şekilde geliştirilmiştir. Bu harp başlığının yanısıra, füze için yüksek infilaklı parçacık tesirli bir harp başlığı daha geliştirilmiştir. Bu sayede füze ve ağır zırhlı araçlar haricindeki diğer hedeflere ve personele karşı operasyonel etkinlik kazandırılmıştır. LAZER UMTAS sisteminin temel teknik özellikleri Tablo 1’de özetlenmiştir.
Taktik Kullanım
LAZER UMTAS, sahip olduğu arayıcı başlığın geniş görüş açısı ve yüksek algılama kapasitesi sayesinde yüksek kullanım kapasitesine sahiptir. Füze, NATO standartlarına uygun işaretleyicilerle çalışacak şekilde tasarlanmış olup, kullanılan LAZER kodunun operasyon esnasında ve atış öncesinde değiştirilmesi mümkündür. LAZER işaretleme, füzenin atılacağı platformdan yapılabileceği gibi, operasyon koşullarına bağlı olarak yer birlikleri, insansız hava araçları ya da atıcı platform haricindeki hava birlikleri tarafından da yapılabilecektir. Her iki durumda da füze, atış anından dalış anına kadar ara safha güdüm yapmakta, dalış noktası füze tarafından hesaplanmakta ve hedefin etkin bir şekilde vurulması sağlanmaktadır. Bütün bunlara ek olarak füze, hedeflerin karşı tedbir ataklarına karşı son güncel noktaya güdüm algortimalarına sahiptir.
Sistemin tasarımında kullanım basitliği ön planda tutulmuştur. Füzeyi, kullanım zarfı içerisinde, atış doğrultusuna yöneltip ateşlemek yeterlidir. LAZER UMTAS, 500 m’den 8 km’ye kadar olan menzillerdeki hedeflere karşı etkindir. Bu zarf içerisinde sistem, atış öncesi kilitlenme (AÖK) ve atış sonrası kilitlenme (ASK) olmak üzere iki farklı atış tipi ile kullanılabilir. AÖK atış tipinde füze, platformdan işaretlemelerde 5 km’de, 3 km’den harici işaretlemelerde ise 7 km mesafeden hedefe kilitlenebilmektedir.
Gelişme Potansiyeli
LAZER UMTAS öncelikle taarruz helikopterlerinden atılması planlanmış bir sistemdir. Ancak, gelişen teknolojiye parallel olarak, ses hızı altında uçan insanlı ve insansız uçaklardan veya stabilize sabit kara/deniz platformlarından kullanılabilme kapasitesi mevcuttur. Sabit kanatlı hava platformlarında, atış yüksekliğinin artmasına paralel olarak, 8 km olan etkin azami menzilin de artması muhtemeldir.
Taktik Özellikler
❚ Gece ve Gündüz Görev Yapabilme Özelliği
❚ ”At-Unut” Kullanım Modu
❚ Sütre Gerisinden Atış
❚ Sabit ve Hareketli Hedeflere Karşı Kullanım
❚ Geniş Fırlatma Zarfı ile Platform Doğrultusu Dışındaki Hedeflere Etkinlik
❚ Sıvı Yakıt Yangını ve Kurşun Çarpmasına Karşı Duyarsız Mühimmat Özelliği
LAZER UMTAS, performans kabiliyetlerinin yanısıra platformlara hızlı entegre edilebilirliği, kolay kullanım özellikleri ve maliyet etkinliği sayesinde IIR UMTAS tamamlayıcı önemli bir üründür. LAZER UMTAS kullanılacak harp başlığı tipine bağlı olarak, etkinlik ve birim maliyet açısından CİRİT ve IIR UMTAS sistemleri arasında bir füze sistemi olarak konumlandırılabilmektedir.
Kaynak: SavunmaSanayiST.com
