Ukrayna savaşı dördüncü yılına girerken, Rusya en yeni ana muharebe tankı T-90M’nin üretimini önemli ölçüde artırdı.

Conflict Intelligence Team (CIT) adlı açık kaynak araştırma grubunun raporuna göre, Rusya 2024 yılında 280–300 adet T-90M tankı üretti. Üretimdeki bu artış, Rusya’nın tank stoklarının tükenme noktasına gelmesi ve uzun süreli muharebe operasyonlarını sürdürme ihtiyacından kaynaklanıyor.

Üretim ve teslimatlar

2020 yılında T-90M Proryv modelinin tam ölçekli üretimi başlamadan önce, Rusya yaklaşık 120-150 adet T-90 ve 280 adet T-90A modelini hizmete sokmuştu. Modernize edilmiş T-90M tanklarının seri teslimatları Ukrayna işgali öncesinde başladı ve Şubat 2022 itibarıyla en az 66-85 adet ön cephe birliklerine sevk edildi.

CIT, 2022 yılında Rus şirket Uralvagonzavod’un Nizhny Tagil tesislerinde 60-70 adet civarında T-90M tankı üretildiğini belirtti. 2023’te üretim 140-180 adede yükseldi, 2024 yılında ise 200’ü aşarak 300 adede yaklaştı. Bu rakamlar hem yeni üretilen hem de modernize edilen tankları kapsıyor.

Şirket, 24 saat üretim yapacak şekilde operasyonlarını genişletti ve yeni kaynak ile işleme istasyonları için ihale açtı. Teknik iyileştirmeler üzerinde çalışarak gelecekteki büyümeyi desteklemeyi hedefliyor.

Kayıplar ve Rus filosunun durumu

Rapora göre, Ukrayna ile savaşın başlangıcından bu yana Rusya en az 540-630 adet T-90M tankı üretti. Görsel olarak doğrulanmış 130’dan fazla tank imha edildi, hasar gördü veya Ukrayna tarafından ele geçirildi. Aktif hizmette kalan filonun ise 410-500 adet civarında tahmin ediliyor. Bu sayı, Rus tank gücünün yaklaşık yüzde 15’ine denk geliyor.

Raporda, önceki Batılı tahminlerin üretim rakamlarını düşük gösterdiği belirtilirken, “Gerçek üretim oranı çok daha yüksek” ifadesi kullanıldı. Bu bilgi, trenlerle taşınan büyük tank sevkiyatları, çeşitli cephelerde T-90M birliklerinin sürekli gözlemlenmesi ve Rusya’nın savunma tedarik altyapısından elde edilen verilere dayandırıldı.

Üretim kapasitesi ve geleceğe dair öngörüler

Başlangıçta T-90A tanklarının modernizasyonu ön plandaydı, ancak stokların tükenmesiyle Uralvagonzavod ağırlıklı olarak sıfırdan üretime geçti. Gelişmiş ateş kontrol sistemleri gibi yüksek teknoloji bileşenlerin tedarikinde zorluklar yaşanmasına rağmen, T-90M tankları özelliklerini koruyarak üretim hattından çıkmaya devam etti.

Ancak, üretim sahadaki kayıpları karşılamaya yetmiyor. CIT ve diğer açık kaynak analistlerine göre, Rusya 2022’den bu yana 3.000’den fazla tank kaybetti; bu kayıpların 1.050-1.100 adedi 2024 yılında gerçekleşti.

Kaynak: SavunmaSanayiST.com / defence-blog