F-35’in Konfigürasyonları: A, B, C, I ve CF

Roketsan-ATMACA-Banner

(Bu içerik SavunmaSanayiST.com’a aittir. Kaynak belirtilmeden kullanılması halinde hak talebinde bulunulacaktır.)

Türk Hava Kuvvetlerinin toplamda 100 adet almayı planladığı, Deniz Kuvvetlerinin ise 32 adet talep ettiği, buna rağmen Türkiye için hala bir tartışma konusu olan F-35 tipi savaş uçaklarının şuan için ülkemizin 30 adet kesin siparişi bulunmakta. Bu siparişlerin tamamı F-35A konfigürasyonunda. Hava Kuvvetlerimiz 100 adet F-35A, Deniz Kuvvetlerimiz ise 32 adet F-35B tipi savaş uçağını envanterine katmak istiyor.

STM Banner

Peki, bu F-35A, F-35B gibi isimler hangi farklardan kaynaklanıyor? Bu yazımızda F-35’in konfigürasyonlarından ve bu konfigürasyonlar arası farklardan bahsedeceğiz.

Öncelikle Türk Hava Kuvvetlerinin de alacağı F-35’in A modelinden başlayalım.

F-35A’nın diğer F-35 modellerine göre farkı konvansiyonel iniş kalkış dediğimiz standart hava meydanlarına iniş kalkış gerçekleştirebilecek şekilde üretilmesidir. Ayrıca bu konfigürasyonda dahili 25mm’lik bir top da bulunmaktadır. Toplam 180 mermi kapasitelidir. 8 Ton dahili yakıt kapasitesine sahiptir. Yaklaşık 2200 km’lik bir menzile ve 1100 km’lik bir harekât yarıçapına sahiptir. Havadan yakıt ikmali gerçekleştirebilir. Bu işlem “Boom” operatörü olan tanker uçaklarda gerçekleştirilebilir. Özellikle F-16 ve muadili savaş uçaklarının yerini alması için geliştirilmiştir. Türkiye’nin yanı sıra ABD, İsrail, İtalya, Kanada, Norveç, Hollanda, Avustralya ve Danimarka’da bu versiyondan sipariş vermiş durumda.

İkinci versiyon olarak F-35’in B modelini ele alalım.

F-35B ile ilgili görsel sonucu

F-35B’nin ise diğer F-35 modellerine göre en büyük farkı dikey iniş kalkış dediğimiz standart hava meydanlarına iniş kalkış gerçekleştirebilmenin yanında helikopter gemisi gibi kısıtlı alana sahip pistlerden de iniş kalkış gerçekleştirebilmesidir. (Aslında tam olarak dikey iniş kalkış demek biraz yanlış, kısa kalkış dikey iniş daha doğru bir tabir lakin neticede dikey kalkış da yapabiliyor.) Egzoz yönlendirme teknolojisi sayesinde F-35B tıpkı bir helikopter gibi dikey iniş kalkış yapabilmektedir. Bu konfigürasyonda dahili bir top bulunmaz. Harici bir pod olarak bir 25mm’lik bir top takılabilir. Bu top Toplam 220 mermi kapasitelidir. 6 Ton dahili yakıt kapasitesine sahiptir. Yaklaşık 1700 km’lik bir menzile ve 830 km’lik bir harekât yarıçapına sahiptir. Havadan yakıt ikmalini “Probe and Drogue” yakıt ikmal yöntemi ile yapabilmektedir. Spesifik olarak AV-8B Harrier savaş uçaklarının yerini alması için geliştirilmiştir. Bunun yanında genel olarak F-35A ile aralarında aşırı fark olmadığı için F-35A’nın yerine geçeceği uçaklarında yerine geçebilir. Türkiye bu uçak için henüz resmi bir sipariş vermemiştir ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi Deniz Kuvvetleri Komutanlığımız (TCG-ANADOLU ve TCG-TRAKYA gemilerinde kullanmak üzere) toplam 32 adet F-35B alınmasını talep etmiştir. ABD Deniz Piyadeleri için, İngiltere ve İtalya ise donanma kuvvetleri için bu modelden sipariş etmişlerdir.

Ä°lgili resim

Temel konfigürasyonlardan sonuncusu olan F-35C modeline de göz atalım.

Ä°lgili resim

F-35C’nin diğer modellerle arasında bulunan fark ise uçak gemilerine iniş kalkış yapabilecek şekilde dizayn edilmesi. Bu modelde yapısal olarak bazı farklar mevcut. Bunlardan en belirgin olanı F-35C’nin kanat alanının diğer F-35 versiyonlarına göre daha büyük olması. Bu sayede uçak katapult teknolojisi ile uçak gemilerinden kalkış yaparken büyük kanat alanı sayesinde düşük süratlerde dahi havada daha kolay tutunabiliyor. Uçak gemilerinde kullanılmak üzere özelleştirildiği için daha ergonomik şekilde tasarlanmış. Park halindeyken kanatları katlanabiliyor ve bu sayede daha az yer kaplıyor. Bu versiyonda dahili bir top bulunmuyor. Harici bir pod olarak bir 25mm’lik bir top takılabiliyor. Bu top Toplam 220 mermi kapasiteli. Uçak 9 Ton dahili yakıt kapasitesine, yaklaşık 2600 km’lik bir menzile ve 1100 km’lik bir harekât yarıçapına sahip. Spesifik olarak F/A-18 Hornet savaş uçaklarının yerini alması için geliştirildi. Bunun yanında tıpkı F-35B gibi, genel olarak F-35A ile aralarında aşırı fark olmadığı için F-35A’nın yerine geçeceği uçaklarında yerine geçebilir. Türkiye bu uçak için henüz resmi bir sipariş vermemiştir ve şuan için vermeyi de düşünmemektedir. Zaten bu model ülkemizin bir uçak gemisi olmadığı veya yapmadığı için şuan gerekli bir durumda da değildir. ABD Deniz Kuvvetleri haricinde şuan için resmi bir alıcısı yoktur.

F-35C ile ilgili görsel sonucu

Bu 3 tip temel konfigürasyonun ardından gelelim devşirme konfigürasyonlara.

Aslında bir nevi 4. Konfigürasyon olarak isimlendirebileceğimiz bir versiyon bulunmakta. F-35I Adir olarak isimlendirilen bu versiyon İsrail’in teslim aldığı ve kendine göre dizayn ettiği F-35A’lardan devşirme bir model. Genel olarak özellikleri F-35A ile birebir aynı. Spesifik özellik olarak en büyük fark ise elektronik harp kabiliyeti konusunda bulunuyor. F-35I Adir’in diğer F-35 modellerine göre fabrika çıkışından çok daha farklı bir elektronik harp kabiliyetinin bulunduğu tahmin ediliyor. Bu da tabi potansiyel olarak fabrika çıkışı F-35’lere oranla çok daha kaliteli, komplike ve güçlü bir elektronik harp kabiliyetinin olduğu anlamına geliyor. Bunun yanında İsrail ABD’nin İngiltere hariç kimseye vermediği kaynak koduna erişim imkanını da İsrail’e veriyor. Bu sayede İsrail kendi üretimi silahları da sorun yaşamadan F-35’lerde kullanabiliyor.

Bunlardan sonra pek bir esamesi okunmasa da son bir model daha var. Kanada’nın özel şartnamesine göre dizayn edilen ve CF-35 olarak isimlendirilen F-35’ler devşirilmiş olduğu F-35A’lardan farklı olarak paraşüt ve yakıt ikmali için B ve C modelinde kullanılan “Probe and Drogue” yakıt ikmal yöntemini kullanmaktadır. Bunun haricinde diğer F-35A’lardan bir farkı bulunmamaktadır.

Yazımızda yazdığımız farklar dışında uçakların arasında genel olarak farklar bulunmamaktadır. Radarı, motoru, aviyonik sistemleri, kullanabildiği silah sistemleri vesaire gibi özellikler tüm versiyonlar için aynıdır.


Yazar: Abdullah Bekci     Kaynak: SavunmaSanayiST.com

TUALCOM Gif Baner   Sarsılmaz

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu