Kanada, Türkiye’ye yönelik tüm askeri ürünlere ait ihraç izin lisanslarını iptal etti. Kanada Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, geçtiğimiz sonbaharda askıya alınan tüm ihraç izinlerinin bugün itibarıyla iptal edildiği belirtildi.
Kanada merkezli The Globe and Mail gazetesinde yer alan bir habere göre karar kapsamında Türkiye’ye yönelik 30 ihraç izninin iptal edildiği açıklandı.
Kanada hükümeti, Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunan Türk yapımı Silahlı İnsansız Hava Araçlarının (SİHA), Dağlık Karabağ bölgesindeki çatışmalardaki rolü sebebi ile Türkiye’ye silah ambargosu kararı almıştı.
Türkiye tarafından Kanada’dan tedarik edilen en önemli savunma ürünlerinden biri ise Kanada merkezli L3Harris WESCAM tarafından geliştirilen ve Türk yapımı Silahlı İnsansız Hava Araçları (SİHA) tarafından kullanılan WESCAM MX-15D EO/IR tipi FLIR , yani görüntüleme sistemiydi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kanada Dışişleri Bakanı Marc Garneau’yla bugün bir telefon görüşmesi gerçekleştirmiş ve Türkiye’ye yönelik savunma sanayisi kısıtlamaları konusunda Kanada’nın tutumundan duyulan rahatsızlık iletilerek bu durumun gözden geçirilmesi istemişti.
Kanada Dışişleri Bakanı Garneau’nun görüşmenin ardından yayımladığı açıklamada ise kapsamlı bir incelemenin ardından Ekim 2020’de askıya alınan silah ihraç izinlerinin iptal edildiğini bildirdi.
Garneau’nun açıklamasında, “Kanada hükümeti, geçtiğimiz Ekim ayında sıkı ihracat kontrol rejimimiz doğrultusunda Dağlık Karabağ’daki askeri çatışmada Azerbaycan tarafından Kanada teknolojisinin kullanıldığına dair iddiaların soruşturulmasının sonuçları açıklanana kadar Türkiye’ye askeri mal ve teknoloji ihracat izinlerini askıya almıştı. Bu karar, Türkiye’nin kuzeydoğu Suriye’ye yönelik askeri müdahalenin ardından 2019 sonbaharında Türkiye’ye yeni ihracat izinlerinin verilmesinin askıya alınması kararını takiben gerçekleşmişti.” ifadelerine yer verildi.
Garneau tarafından yapılan açıklamada, “Türkiye’ye yönelik tüm askeri mal ve teknoloji için askıya alınmış ve geçerli ihracat izinlerinin kapsamlı soruşturma sonucunda incelendiği”, Türkiye’ye ihraç edilen Kanada üretimi askeri ürünlerin Dağlık Karabağ’daki çatışmalarda kullanıldığına dair güvenilir kanıtların bulunduğu ve bu doğrultuda Ekim 2020’de askıya alınan izinlerin iptal edildiği belirtildi.
Garneau: “Bu kullanım, ne Kanada dış politikasıyla ne de Türkiye’nin verdiği son kullanıcı güvenceleriyle tutarlı değildir. Türkiye önemli bir NATO müttefiki ve NATO işbirliği programlarıyla ilgili başvurular duruma göre değerlendirilecek.”
Kanada hükümeti tarafından hazırlanan raporda L3Harris WESCAM’e ait sensörlerin Türkiye’ye ait Bayraktar TB2 S/İHA’larda kullanıldığı ve bu sistemlerin de Karabağ, Libya ve Suriye’de etkin bir şekilde faaliyet gösterdiği belirtildi.
Olay hakkında Londra merkezli Middle East Eye’a konuşan bir Yetkili: “Kanadılar, Türk yetkililere askeri ihraç izinlerine yönelik askıya alma kararını kaldırmayı planlamadıklarını söylemişti fakat tüm askeri ihraç lisanslarını iptal ettiler. Bunlara geçmişte izin verilen lisanslar da dahil.”
Kanada, 2019’da Türkiye’nin Suriye’ye yönelik askeri harekatından sonra Türkiye’ye bir ambargo uygulamış fakat daha sonra WESCAM’e ait optiklerin satışına tekrar izin vermeye başlamıştı. 2020’de ise Karabağ’da tekrar ortaya çıkan Bayraktar TB2 videolarının ardından silah ihraç izinleri tekrar askıya alınmıştı.
Kanada’nın Türkiye’ye uyguladığı ambargodan etkilenecek olan bazı platformlarımız ise şöyle:
- TUSAŞ ve ASELSAN İş Ortaklığı tarafından yürütülen HAVA SOJ Projesi kapsamında kullanılan Bombardier Global 6000 tipi uçaklarda eğitim ve know-how paylaşılma süreci,
- Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) tarafından geliştirilen HÜRKUŞ Askeri Eğitim Uçağı’nın Kanada üretimi olan 1,600 shp PT6A-68T Pratt & Whitney turboprop motoru.
- İnsanlı ve insansız hava platformlarına yönelik bazı görüntüleme sistemleri.
ÖNERİLEN İÇERİK: Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Kanada’ya ambargo tepkisi
Kaynak: SavunmaSanayiST.com
