Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic’in Bayraktar TB2 SİHA tedariki konusundaki açıklamaları, oldukça fazla konuşuldu. Peki, meselenin içyüzü ne?
Geçtiğimiz günlerde bir televizyon kanalında açıklamalarda bulunan Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Kosova’nın Türkiye’den silah ve askeri platform tedarik etmesine tepki göstermişti. Vucic, “Türkiye, Kosova’yı ciddi şekilde silahlandırdı. Onlara tanksavar füzeleri, obüsler, Bayraktarlar verdi. Şu anda bunların hepsine sahipler. Bayraktarları hala uçuramadılar, NATO izin vermiyor.” açıklamasında bulunmuştu.
Öte yandan Sırp liderin, “Bayraktar TB2’leri almayı reddettik” ifadesi ise oldukça dikkat çekti. Vucic’in açıklamaları, Türkiye’nin Sırbistan’a Bayraktar TB2 teklifinde bulunduğu ve Sırbistan’ın da bu teklifi reddettiği yönünde bir algı oluşturuyor. Ancak, SavunmaSanayiST.com tarafından edinilen bilgilere göre; Sırbistan’ın Bayraktar TB2 SİHA tedarikinin içyüzü, Vucic’in açıklamalarından oldukça farklı.
Çin’den tedarik edilen SİHA’lar
Sırp Ordusu, 2020 yılında Çin’den C-92A adlı silahlı insansız hava aracını tedarik etti. Tedarik kapsamında Çin Halk Cumhuriyeti, Sırbistan’a; 6 adet CH-92A tipi Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA), 3 adet yer kontrol istasyonu ve 18 adet mühimmat teslim etti.
Ancak hem CH-92A SİHA’ların hem de tedarik edilen mühimmatın performansı beğenilmediği için Sırbistan, Türkiye’den de Bayraktar TB2 SİHA tedarik etmek istedi.
Çeşitli kaynaklardan edindiğimiz bilgilere göre; hem BAYKAR hem de Milli Savunma Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı yetkilileri -bir Türk savunma sanayiinin ürünün ihracatı, Dışişleri Bakanlığı’nın olumlu görüşüne ve Milli Savunma Bakanlığı’nın iznine tabidir- Sırbistan’ın bu talebine sıcak bakmadı. Bunun sonucunda ise Sırbistan, Bayraktar TB2 SİHA’ları tedarik edemedi.
Sırbistan’ın etrafı Bayraktar TB2’lerle çevrili
Aradan geçen zaman zarfında Türkiye; Kosova, Kuzey Makedonya ve Arnavutluk gibi Sırbistan’la komşu coğrafyalarda bulunan ülkelere yönelik Bayraktar TB2 SİHA ihracatlarına yeşil ışık yaktı. Sadece SİHA değil, bu ülkelere yönelik; zırhlı araç, otomatik havan sistemi, makineli tüfek ve obüs gibi birçok farklı Türk savunma sanayii ürünün ihracatı, Türk bürokrasisi tarafından onaylandı.
Yani Vucic’in açıkladığı gibi Türkiye, Sırbistan’a Bayraktar TB2 teklif etmedi; Sırbistan, Türkiye’den Bayraktar TB2 talep etti. Bu talep de Türkiye tarafından sıcak karşılanmadığı için hayata geçemedi. Bayraktar TB2 SİHA’nın hem dünyada en fazla ülkeye – 30 ülke – ihraç edilen hem de şu ana kadar en fazla adette üretilen – 500 ade t- SİHA olması, edindiğimiz bu bilgileri destekler nitelik taşıyor. Öte yandan yine BAYKAR yetkilileri tarafından daha önce yapılan “Bizden SİHA talebinde bulunan ancak etik sebeplerden ötürü satış yapmadığımız ülkeler oldu” şeklindeki açıklamalar da edindiğimiz bilgileri destekliyor.
Vucic’in Bayraktar TB2 ile ilgili önceki açıklaması
Tüm bunlardan bağımsız olarak Sırbistan Lideri Vucic, esasında geçtiğimiz dönemde birden çok kez Türkiye’den Bayraktar TB2 SİHA tedarik etmek istediklerini dile getirmişti. Örneğin; Vucic tarafından Eylül 2022’de yapılan açıklamada, “Bayraktar TB2 insansız hava araçları tedarik etmek istedik. Herkes bunları istiyor, biz de sıradayız ve gelecek yıl Sırbistan’ın onları alabileceğine inanıyorum. Birkaç yüz milyon avroya kadar daha fazla para ödemeye hazırız.” ifadelerine yer verilmişti.
Özetle Vucic’in açıklamaları, kedi-ciğer metaforuna dayandırılabilir…
Kaynak: SavunmaSanayiST.com özel haberidir.
