Türkiye’nin ağır bombardıman uçağı ihtiyacı var mı?

Roketsan-ATMACA-Banner

Bildiğiniz gibi Ağır Bombardıman uçakları stratejik bir silah platformu olmakla birlikte ülkemizde bulunup bulunmadığı, bulunmuyorsa bulunmasının nasıl faydalar sağlayacağı konusunda çeşitli merak edilen hususlar var. Özellikle ABD ve Rusya’nın sahip olduğu bombardıman uçaklarını gördükten sonra Türkiye’nin de bu tür uçaklara sahip olması gerektiğine dair düşünceler yoğunlukta. Bizde bu yazımızda “Türkiye’nin Ağır Bombardıman uçağına ihtiyacı var mı?” sorusunun cevabını arayacağız.

Ağır Bombardıman Uçağı nedir?

STM Banner

Türkiye’nin ağır bombardıman uçağına ihtiyacı olup olmadığını muhasebe edebilmek için öncelikle ağır bombardıman uçağı dediğimiz kavramın tam olarak ne olduğunu anlamamız gerekmektedir.

Ağır bombardıman uçakları büyük ve geniş gövdeye sahip, hantal yapılı, içerisinde çok miktarda bomba taşıyabilen, bunun yanında çok uzak mesafede ki hedefleri de herhangi bir şekilde yakıt ikmali veya bir başka ikmal yapmaksızın vurup geri gelebilecek özelliklere sahip stratejik birer platformdurlar.

Bu noktada “stratejik” kelimesinin de altının çizilmesi gerekir.

Stratejik bir silah demek, çok uzak mesafelerde bulunan bir hedefi tek başına imha edebilecek silah demektir. Yani örneğin ABD’nin Virginia eyaletinden kalkan bir B-52 tipi bombardıman uçağı Afrika kıtasında yer alan Senegal ülkesi içerisinde ki bir hedefi vurup tekrar kalktığı meydana herhangi bir şekilde ikmal yapmaksızın geri dönebilir. İşte stratejik silah tabiri ile anlatılmak istenen olgu bu şekildedir. Stratejik silahlara bir diğer örnek ise balistik füzelerdir. Bu füzelerde yine menzillerine bağlı olarak istenilen bir noktayı yanında herhangi bir koruyucu/destekleyici platform olmadan kendi başlarına imha edebilirler.

Peki, ağır bombardıman uçağı hangi tip görevlerde kullanılır?

Ağır bombardıman uçakları isimleriyle müsemma olarak ağır bombardıman icra edilmesi gereken görevlerde kullanılırlar. Fakat geldiğimiz gün itibariyle artık bir hedefe ağır bombardıman yapmaktan ziyade akıllı bombalar vasıtasıyla nokta atışı taarruzlar yapılmaktadır.

Ağır bombardıman uçaklarının geliştirilme gayeleri esasen bir hedefe çok sayıda bomba atarak hedefin kesin olarak imha edilmesini sağlayacak platformlara ihtiyaç duyulmasından kaynaklanmaktadır. Terminolojide “Halı Bombardımanı” olarak tabir edilen bu yöntem yeni nesil güdüm kitleriyle elde edilen akıllı bombaların geliştirilmesinden sonra birçok ülkenin ordusu tarafından rafa kaldırılmıştır. Çünkü halı bombardımanı tahmin edilebileceği üzere ekonomik açıdan son derece dezavantajlı bir yöntemdir. Az öncede izah ettiğimiz gibi halı bombardımanı demek bir bombardıman uçağının hedefi üzerine gelip, bomba kapaklarını açıp, bir nevi karada ki hedeflere yaylım ateşi açması gibi bir şeydir. Burada ki mantık atılacak çok sayıda bombadan en az birkaç tanesinin hedefe isabet ederek, hedef imhasının kesin bir yolla yapılmasıdır. Fakat işte bu noktada boş yere atılan bombalar kimi zaman sadece israf durumundayken kimi zamanda dost ateşine dönüşebilecek potansiyele sahiptir. Bu sebeple günümüz modern orduları arasında birkaç ordu dışında bombardıman tipinde bir uçak kullanan ülke yoktur.

Bombardıman uçağı kullanan ülkeler hangileridir?

Günümüz modern orduları arasında ABD, Rusya ve Çin tarafından bombardıman maksatlı uçaklar aktif olarak kullanılmaktadır. Ancak bu ülkelerde bu uçakları genel anlamda operasyonel faaliyetten ziyade “gösteriş” ve “caydırıcılık” maksadıyla envanterlerinde bulundurmaktadır. Elbette zaman zaman bu uçakların operasyonel anlamda görev aldığı zamanlarda oluyor (örneğin Suriye’ye düzenlenen müşterek hava harekatında ABD B-1B Lancer tipi uçaklardan atılan seyir füzeleri ile Esed rejimine saldırmıştı) fakat tahmin edebileceğiniz gibi bu sık gerçekleşen bir durum da değil.

Peki, tüm bu bilgiler ışığında Türkiye’nin ağır bombardıman uçağına ihtiyacı var mıdır?

Aslında yazıda gayet açık bir şekilde bu sorunun cevabı açıklanmaktadır fakat dilerseniz herkesin anlayabileceği bir şekilde sebepleriyle bu soruya daha sarih bir cevap vermiş olalım.

Öncelikle şunu belirtelim: Türkiye’nin bir Stratejik/Ağır Bombardıman uçağına ihtiyacı yoktur. Bunun sebebi ağır bombardıman konseptinde yer alan bir hedef gayemizin olmayışıdır. Yani daha açık bir dille, ağır bombardıman uçağı ile vurmamız gereken/gerekecek bir yer olmamasıdır.

Ülkemizin bulunduğu coğrafyayı şöyle bir harita üzerinde inceleyecek olursak ülkemizin bir yarımada ülkesi olduğunu ve Asya, Avrupa ve Afrika arasında çok hâkim bir noktada bulunduğunu göreceğiz. Dolayısıyla zaten ülkemize karşı oluşabilecek tehditlere yakın bir pozisyonda olduğumuz çıkarımına varabiliriz.

Öte yandan ülkemizin okyanus aşırı mesafelerde yer alan toprağı veya menfaati bulunmamaktadır. Dolayısıyla buraları korumak, buralara gelecek tehditlere karşı caydırıcılık oluşturacak bir platforma da ihtiyacımız bulunmamaktadır.

Bunların yanında bir başka sebep olarak maliyet konusunu da irdelemek gerekir. Ağır bombardıman uçakları büyük cüsseleri ve içerdikleri teknoloji hasebiyle bir savaş uçağına göre oldukça büyük çapta bir bakım ve idame maliyetine sahiptir. Bununla beraber ilk satın alım maaliyeti de oldukça yüksek olan bu uçaklar daha açık bir dil kullanacak olursak oldukça masraflıdır. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ise yılda savunmaya harcadığı para miktarı maalesef çok yüksek olamamaktadır. Buna bağlı olarak da hava kuvvetlerine kazandırılacak platformların genel anlamda çok yönlü olması beklenmektedir. Yani saldırı maksatlı alınacak bir uçaktan ziyade hem saldırı hem savunma yapabilecek, sadece bombardıman yapmak yerine aynı zamanda hava-hava angajmanına girebilecek platformlar hava kuvvetlerimizin doktrini adına daha yerinde tercihlerdir. Yani birkaç adet bombardıman uçağı edinmek yerine örneğin bir filo (20 adet kadar) F-16 savaş uçağı edinmek Türkiye için daha faydalı bir karar olacaktır.

İşte bu sebeplerden ötürü ülkemizin ağır bombardıman uçaklarına ihtiyacı bulunmamaktadır. Ağır bombardıman uçağı satın almak veya geliştirmek için harcanacak bedel ile balistik füze geliştirmek/üretmek, avcı uçağı dediğimiz statüde savaş uçakları satın almak/üretmek çok daha mantıklıdır.

Türkiye’nin ağır bombardıman misyonuna ihtiyacı olmuyor mu? Teröristlerin inlerini başlarına yıkacak bir veya birkaç adet B-52 gibi ağır bombardıman uçağı satın alsak olmaz mı?

Yukarıda da anlattığımız üzere Türkiye’nin hava savaşı doktrininde ağır bombardıman uçaklarına yer yoktur. Bunun sebebi bu platformların bizim için amiyane tabirle “lüks” kaçmasından ötürüdür.

 

Türkiye’nin bombardıman görevi yapacak uçaklara ihtiyacı var mıdır? Evet vardır ancak zaten bombardıman görevleri F-4 ve F-16 uçakları ile rahatlıkla yapılabilmektedir. F-16 uçaklarımız standart olarak 2 adet 1 tonluk bomba taşıyabilmektedir. Bu sayı gereken durumlarda 4 adede kadar yükselebilir. Bunun yanında standart olarak 6 adet 250 kg’lık bombalar da taşınabilir. Bu da gereken durumlarda 12’ye kadar yükselebilir. F-4 uçaklarımız ise F-16’lardan çok daha yüksek bir taşıma kapasitesine sahiptir. Bir F-4 tipi savaş uçağı aynı anda 5 adede kadar 1 tonluk bomba ve tamı tamına 24 adede kadar 250 kg’lık bomba taşıyabilir.

Özetle ilgililer arasında ki tabirle “Baba Fantom”un bize sunmuş olduğu bu imkan ile birlikte hava kuvvetlerimizin bombardıman yapması gereken görevlerde ihtiyacı fazlasıyla karşılanmaktadır. Zaten şöyle basit bir hesap yapacak olursak: 4 uçaktan oluşan bir F-4 kolu düşünelim. Bu kolda isteğe bağlı olarak 20 adede kadar 1 tonluk bomba veya 96 adede kadar 250 kg’lık bomba taşınabilir. Bu da aşağı yukarı bir bombardıman uçağının taşıyabileceği bomba sayısı ile eşittir. Yani kaba bir hesapla 4’lü kol F-4 uçağı ile rahatlıkla ağır bombardıman görevleri icra edebilirsiniz. Üstelik çok daha az maliyete bu tür görevleri yerine getirebilirsiniz.


Yazar: Abdullah Bekci     Kaynak: SavunmaSanayiST.com

TUALCOM Gif Baner   Sarsılmaz

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu