Deniz Platformlarında Kızılötesi Arama ve Takip Sistemleri (IRST)

Roketsan-ATMACA-Banner

ASELSAN Dergisi’nin 107’inci sayısı, Elektro-Optik Sistemler özel teması ile yayımlandı. Dergide, IRST sistemi hakkında çok özel bilgilere yer verildi.

Kızılötesi Arama ve Takip Sistemleri (KATS), IRST (Infrared Search and Track Systems) olarak biliniyor. Orta ve büyük savaş gemilerinin çevresel farkındalığını artırmayı amaçlayan KATS sistemleri geminin en yüksek konumuna yerleştiriliyor. Direk üzerinde sürekli operasyonel olan sistemler, 360° kapsama alanı ve çevreden gelebilecek farklı tipteki hedefleri tespit, takip ve teşhis etme yeteneği sebebiyle geminin seyir güvenliği için kritik öneme sahip bulunuyor.

STM Banner

Dağıtık sensör ve mekanik taramalı olmak üzere iki tipte tasarlanan bu yüksek teknoloji ürünü için belirli olan bazı kriterler bulunuyor. Bu kriterlerden ilki olan yatayda kapsama alanı, durumsal farkındalığa olan pozitif etkisi açısından bir seçim kriteri olmaktadır. Füze tespiti için ayrıştırıcı bir özellik olan güncelleme hızı, sistemin ne kadar sıklıkla yeni görüntüyü elde ettiğini ifade ediyor. Uzayan görev sürelerinde sistemlerin arıza çıkartmadan çalışması taktiksel avantaj sağlıyor ve sistemlerin ortalama arıza verme süresini ifade eden MTBF (Mean Time Between Failures) değeri ile ölçülüyor.

Savaş gemilerinde çevresel farkındalık için kullanılan birinci öncelikli sistem radar sistemleridir. Fakat radar sistemlerinin bazı durumlarda operasyonel eksiklikleri bulunuyor. IRST sistemleri özellikle radarların etkili olamadığı deniz yüzeyine yakın bölgelerdeki asimetrik hedeflerin tespitinde tamamlayıcı rol oynuyor. Radar enerji “multi-path” etkisiyle alçak irtifa hedeflerinde performans kaybı yaşarken IRST sistemleri başarı ile çalışmaya devam eder.

Multi-Path IRST
Şekil-1: Multi-Path Etkisi

Ayrıca radar sistemleri EM-jamming (Elektro Manyetik Karıştırma) ve EMInterference (Elektro Manyetik Girişim) kavramlarından etkilenirken IRST sistemleri etkilenmemektedir. Çeşitli hedeflerin ortak taarruza geçtiği durumlarda IRST sistemleri radar sistemlerinden daha etkin rol oynamaktadır.

Operasyon şartlarının gerektirdiği kimi durumlarda gemiler “Radar-Silence” moduna geçmektedir. Bu modda radarların yayın yapması kesilerek düşman tarafından tespit edilme riski azaltılır. IRST sistemleri yayın yapmadan sadece görsel olarak tespit, teşhis ve takip yaptığı için “Radar Silence” gibi özel durumlarda IRST sistemlerinin önemi net şekilde ortaya çıkmaktadır.

IRST Jamming
Şekil-2: EM-Jamming ve EM-Interface

Açık deniz görevleri dışında özellikle kıyıya yakın bölgelerde asimetrik hedeflerle (zodiac tipi botlar, İHA) karşı karşıya kalınmaktadır. Asimetirk hedeflerin küçük RCS (Radar Kesit Alanı) özelliği ve kıyı bölgelerindeki karışıklık (clutter) nedeniyle bu tip hedefler radarlar tarafından tam başarı ile algılanamazlar. IRST sistemleri yine bu tip durumlarda radar sistemlerine üstünlük sağlamaktadır.

PİRİ KATS

PİRİ/PİRİ-ES Kızılötesi Arama ve Takip Sistemi (KATS)

ASELSAN, Türk Deniz Kuvvetlerinin ihtiyaçları için geliştirilen ve adını büyük Türk denizcisi Piri Reis’ten alan PİRİ-Kızıl Ötesi Arama ve Takip Sistemi ile de tüm dünyadaki en yetkin ve en etkili pasif radar sistemini 2020 yılı itibarıyla kullanıma sundu. Geliştirilen bu sistem milli çok maksatlı amfibi hücum gemimiz TCG ANADOLU üzerinde kullanılacak olup Barbaros sınıfı fırkateynlerimizin modernizasyonunda da yer alacak ve takiben MİLGEM Projesinin 5. gemisinde de PİRİ-ES olarak boy gösterecek.

PİRİ – KATS, büyük deniz platformları için özel olarak geliştirilmiş, 150 adet hava ve deniz tehdidini aynı anda tespit ve takip yeteneğine sahip yüksek performanslı bir kızılötesi arama ve takip sistemidir. Bulunduğu platformun durumsal farkındalığını en üst düzeye herhangi bir yayın yapmadan sağlayan PİRİ, üzerinde bulunan üç sensörü ile 360˚ kapsama alanı sağlıyor.

Tasarımı itibarıyla pasif bir arama ve takip sistemi olan PİRİ, çift bantta (3-5 μm ve 8-12
μm) çalışabiliyor. Yüksek çözünürlüklü görüntü alınmasına olanak tanıyan sistem, hassas stabilizasyon yeteneği sayesinde her deniz koşulunda çalışabilmekle birlikte dağınık bir sensör yapısı sayesinde her tip deniz platformuna uyumlandırılabiliyor.

PİRİ-KATS

PİRİ Kızılötesi Arama ve Takip Sistemi, entegre edileceği korvet, firkateyn ve muhrip sınıfı gemilerde 360°’lik kapsama yeteneği sayesinde asimetrik harp, su üstü harbi ve hava savunma harbi gibi savaş senaryolarında etkin bir kullanıma sahip olup hedefler için kerteriz ve irtifa raporlamasını Savaş Yönetim Sistemine (SYS) yapabiliyor. Pasif bir sistem olmasının avantajı ile tüm yayınların durdurulduğu tam gizlilik durumlarında bile kullanımı mümkün olup özgemi savunmasına tüm şartlar altında destek sağlıyor. PİRİ-KATS Sistemi ile takip edilen hedeflerin Görev Veri Dosyasına (GVD) girilen kütüphane parametreleri ile sınıflandırılması gerçekleştirilerek önceliklendirme yapılması ve PİRİ KATS sistemi tarafından raporlanan kerteriz ve irtifa bilgilerinin SYS tarafından atış kanalı olan sistemlere beslenerek silah tevcihine destek olması kullanım konsepti kapsamında önem arz ediyor.


Kaynak: ASELSAN Dergisi, 107’inci Sayı

  Sarsılmaz

Bir Yorum

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu