F-35 müşterek taarruz uçaklarının menzilini artırmak amacıyla harici yakıt tankları entegrasyonu tekrar tartışmaya açıldı. ABD Hava Kuvvetleri, 2026 yılı bütçe teklifinde bu konuda fon talep ederken, İsrail’in F-35I için de benzer çalışmalar yaptığı bildirildi.
Yıllar önce ihtiyaç kalmadığı için iptal edilen bırakılabilir harici yakıt tankları talebi, Block 4 modernizasyonu kapsamında yeniden gündeme geldi. ABD Hava Kuvvetleri, 2026 bütçe teklifinde “F-35’in uzun menzilli görevlerini desteklemek için harici yakıt tanklarının entegrasyonunun fizibilitesini değerlendirmek ve gereksinimleri parçalarına ayırmak” önceliğini açıkladı. Ancak, harici yakıt tanklarının bırakılabilir mi yoksa konformal mı olduğu ve hangi modele odaklanılacağı kesinleşmedi.
Block 4 modernizasyonu ve bütçe detayları
Block 4 modernizasyonu, yazılım ve donanım geliştirmelerini kapsıyor. ABD Hava Kuvvetleri bütçesinde yaklaşık 432 milyon dolar tutarında bir Block 4 fonu talebi yer alıyor. Bu kapsamda yeni radarlar, gelişmiş elektronik harp yetenekleri ve silah entegrasyonları planlanıyor.
Hava Kuvvetleri bütçesinde “Block 4 tasarımı üç temel çalışma hattından oluşuyor: yazılım tabanlı yeteneklerin geliştirilmesi, yeni donanımların entegrasyonu ve yeni silahların dahil edilmesi” ifadeleri yer aldı.
Harici yakıt tanklarının teknik zorlukları
Harici yakıt tankları yüksek sürtünme ve ağırlık nedeniyle zorluk yaratıyor. Ayrıca, stealth (gizlilik) özellikleri olumsuz etkilenebiliyor. Lockheed Martin, aerodinamik ve ayrılma sorunları nedeniyle önceki 480 galonluk tasarımdan vazgeçti.
Konformal yakıt tankları, gizliliği daha az etkileyebilirken, bırakılabilir tankların atılması sonrası düşük gözlemlenebilirlik kısmen geri kazanılabiliyor.
Hava yakıt ikmali ve menzil ihtiyacı
F-35’ler havada yakıt ikmali yapabiliyor ancak mevcut tankerlerin savunmasızlığı gelecekte risk oluşturuyor. ABD, 2040’a kadar gizli ve insansız tankerlerin yer alacağı Nesil Sonrası Hava Yakıt İkmali Sistemi (NGAS) üzerinde çalışıyor.
Ek yakıt menzili, görev süresini artırarak tanker desteği ihtiyacını azaltabilir. Bu durum, özellikle ileri harekat üslerinden kalkış yapan F-35’ler için önemli olacak.
Block 4 programı gecikmeler ve maliyet artışlarıyla karşılaştı. ABD ordusu, Technology Refresh 3 (TR-3) donanım ve yazılım güncellemeleri üzerinde çalışmaların sürdüğünü ve 2026’da laboratuvar sistem entegrasyonu ile sertifikasyon gereksinimlerinin tamamlanacağını bildirdi.
Kaynak: SavunmaSanayiST.com / twz
