ALTAY Seri Üretime Hazır Hale Gelince Süreç Ne Olacak?

Roketsan-ATMACA-Banner

Milli Ana Muharebe Tankı (AMT) ALTAY, 2018 yılında imzalanan sözleşmenin ardından seri üretim sürecine girdi. Seri üretim sözleşmesinin imzalanmasının ardından geçen 3 yıllık süre zarfında ALTAY Tankı, Almanya’nın motor alanında uyguladığı ambargo sebebiyle üretime geçemedi.

Peki motor problemi ortadan kalkar ve her şey seri üretime hazır hale gelirse yani T0 aşaması tamamlanır ise ne olur? Bu yazımızda, ALTAY Projesi’nin bir özetiyle birlikte bu duruma değineceğiz.

STM Banner

ALTAY Ana Muharebe Tankı Projesi

ALTAY Projesi kapsamında; üstün teknoloji ürünü silah sistemleriyle donatılmış, yüksek hareket ve beka kabiliyeti olan, uzun menzilli ve etkili ateş-darbe gücüne sahip, elektronik harekât kabiliyeti yüksek bir tankın yurt içinde tasarlanması, geliştirilmesi ve üretilmesi hedeflenmiştir.

Bu kapsamda; 29 Temmuz 2008 tarihinde ALTAY Tankının geliştirilmesine ilişkin Dönem-I Sözleşmesi, Savunma Sanayii Başkanlığı – o dönem Müsteşarlık – ile Otokar arasında imzalanmıştır. ALTAY Projesi iki ayrı fazda yürütülmekte olup, ilk faz ‘Tasarım ve Prototip Üretimini’; ikinci faz ise seri üretim faaliyetlerini kapsamaktadır.

Otokar, Dönem-I faaliyetleri kapsamında;

  • 1 Adet MTR (Hareket Kabiliyeti Testi Ön Prototipi)
  • 1 Adet FTR (Atış Testi Ön Prototipi)
  • 1 Adet BH&T (Balistik Gövde ve Kule Prototipi)
  • 2 adet Türk Ana Muharebe Tankı Prototipi (PV1 ve PV2) imalatını gerçekleştirmiştir.

ALTAY

ALTAY BH&T Prototipi, balistik testler esnasında gerçekleştirilen infilak testleri esnasında kullanılmıştır. ALTAY Projesi’nden bağımsız olarak Otokar öz kaynaklarıyla ALTAY Asimetrik Harp Tankı (AHT) üretimi gerçekleştirilmiştir.

Otokar tarafından üretilen tanklar ile Türkiye’nin farklı coğrafyalarında ve hava koşullarında; hareket kabiliyeti, dayanıklılık ve atış testleri icra edilmiştir. ALTAY Tankı; Otokar, Türk Kara Kuvvetleri Komutanlığı ile Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen bu Kalifikasyon ve Kabul Testleri esnasında binlerce kilometre yol kat etmiş ve yüzlerce atış yapmıştır.

Seri Üretim Dönemi

2015 yılına gelindiğinde, ALTAY Projesi’nde Dönem-I faaliyetleri tamamlanmış ve Dönem-II (Seri Üretim) için çalışmalar başlatılmıştır. Seri üretim fazında ise 3 yıl boyunca süren ve kamuoyunun da yakından takip ettiği sürecin ardından SSB ile BMC arasında ALTAY Seri Üretim Projesi Sözleşmesi imzalanmıştır. 3.5 Milyar Euro değerindeki proje, 250 adet ALTAY ana muharebe tankının seri üretimi ile birlikte ömür devri lojistik desteği ile Tank Sistemleri Teknoloji Merkezi kurulumu ve işletilmesini kapsamaktadır.

Seri üretim sözleşmesinin ardından Otokar, SSB için üretmiş olduğu elindeki prototipler ile bütün ekipmanları, BMC’ye teslim etmiştir. ALTAY AHT’nin akıbetinin ne olduğu ise bilinmemektedir. Şu anda ALTAY PV1 ve PV2’nin yürür durumda olduğu bilinmektedir. ALTAY FTR Atış Testi Ön Prototipinin kulesi ise BMC tarafından farklı bir proje kapsamında kullanılmaktadır. Leopard 2A4 Modernizasyonu Projesi kapsamında BMC, bir Leopard 2A4’e ALTAY FTR’nin kulesini entegre etmiştir.

ALTAY Kuleli Leopard 2A4
ALTAY Kuleli Leopard 2A4

Tekrar konumuza gelecek olursa… ALTAY; T1, T2 ve T3 olmak üzere üç ayrı konfigürasyonda üretilecektir. T1 aşamasında üretilecek olan tanklar, ASELSAN AKKOR Aktif Koruma Sistemine ve Roketsan üretimi ERA zırha sahip olacaktır.

ALTAY-T2; Geliştirilmiş Zırh Sistemi, Tecrit Edilmiş Gövde Mühimmat Konfigürasyonu, Lazer Güdümlü Tank Topu Atış Yeteneği, Mürettebat Eğitim Modu ve Mobil Gizleme Ağı – İz Yönetimi yeteneklerine sahip olacaktır.

ALTAY’ın T3 modeli ise İnsansız Kule Sistemine sahiptir. İlk imzalanan sözleşmeye göre; üretilecek olan 250 adet tankın 40 adeti T1, 210 adeti ise T2 konfigürasyonunda olacaktır. ALTAY-T3 ise insansız kuleye sahip olacaktır. Ancak konfigürasyonların üretim adedi, halihazırda değişmiş durumda. Ayrıntılar bilinmese de Güney Kore motoru devreye alınınca T1 ve T2 konfigürasyonunda üretilecek tankların adetleri de değişiklik gösterecektir.

Almanya’nın Motor Ambargosu

Plana göre; proje takviminin başlaması için belirlenen şartların tamamlanmasına (T0) müteakip seri üretim hattı kurulumu tamamlanacak ve tanıtım amaçlı İlk ALTAY tankı, T0+18 ay sonra Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na teslim edilecekti. İlk ‘Seri Üretim ALTAY Tankı’nın ise T0+24 ay sonra teslim edilmesi planlamaktaydı. Ancak bilindiği üzere Almanya, seri üretim aşamasındaki ALTAY Tankı için motor ambargosu uyguladı. Bu sebepten ötürü T0 aşaması tamamlanamadı ve ALTAY, 2022 yılı itibariyle seri üretime geçemedi.

ALTAY Güç Grubu
ALTAY Güç Grubu

Alternatif Motor Arayışları

Almanya’nın motor ambargosunun ardından Türkiye, bir taraftan yerli motor geliştirme faaliyetlerine hız verirken bir taraftan da alternatif motor arayışına geçti. BMC POWER tarafından geliştirilen yerli 1500 HP’lik Tank Motoru BATU’nun ilk ateşleme testi, Nisan 2021’de gerçekleştirildi.

Alternatif motor alanında ise en önemli gelişme, 22 Ekim 2021 tarihinde gerçekleşti. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Güney Kore ile Altay Tankı motoru tedarikine ilişkin niyet beyanının imzalandığını duyurdu. Bu, savunma sektörü içerisinde olan kişiler zaten bir süredir bildiği bir konuydu. Güney Koreli şirket temsilcilerinin geçtiğimiz dönemde Kore medyasına verdiği bilgiye göre; Güney Koreli Doosan Infracore Co. ve S&T Dynamics Co. şirketleri, ALTAY Ana Muharebe Tankı’nın motor ve transmisyonunu BMC için üretecek.

2022 yılı içerisinde Güney Kore, entegrasyon ve test faaliyetleri için Türkiye’ye ilk güç grubu teslimatlarını gerçekleştirdi. ALTAY Tankı, söz konusu güç grubu ile testlere başladı. Ancak güç grubunun, ALTAY’a entegrasyonu için birtakım revizyonlar gerekiyor.

ALTAY

Varsayalım ki ALTAY Tankı Seri Üretime Hazır

Bir an için motor sorunun çözüldüğünü ve entegrasyonunun da başarıyla gerçekleştirildiğini varsayalım. Bu durumda ilk ALTAY ne zaman teslim edilir? Bu, programın içerisinde bulunan kurum ve kuruluşların kesin cevabını verebileceği bir soru. Ama üzerinde bir beyin fırtınası yapabiliriz…

ALTAY Projesi, 14 yıl önce başlatıldı ve prototip üretim faaliyetleri ise 7-8 sene önce tamamlandı. ALTAY sadece motor, transmisyon ve toptan oluşmuyor. Bünyesinde Atış Kontrol, KBRN, Zırh, Aktif Koruma ve Görüş sistemi bulunuyor. Bunların birçoğunun aradan geçen süreç içerisinde yeni versiyonları üretildi. Üretilen bu yeni sistemlerin de önemli bir kısmının sistem seviyesi testleri halihazırda yapılmamış durumda. Bu ürünlerin seri üretime hazır hale gelmesi de elbet belirli bir zaman alacaktır.

Tüm bunların akabinde ise ALTAY Tankı ile başlangıçta bahsi geçen hareket kabiliyeti, dayanıklılık ve atış testleri tekrardan gerçekleştirilecek. Çünkü tankın hem güç grubu hem de içerisinde elektronikler değişmiş olacak. Sadece bu test faaliyetlerinin en az biriki yıl süreceği tahmin ediliyor.

altay

Farz edelim ki bir yıl içerisinde güç paketi meselesi sonuçlandı ve entegrasyon gerçekleştirildi, bileşenlerin sistem seviyesi testi gerçekleştirildi, üretim hattı kalifikasyonu tamamlandı ve T0 aşaması için çalışmalar başlatıldı. T0 faaliyetleri Ekim 2023’de tamamlanacak olsa, ilk seri üretim ALTAY-T1 Tankı sözleşmeye göre 24 ay sonra yani Ekim 2025’te banttan çıkacaktır.

Banttan çıkacak ALTAY ile icra edilecek saha ve kabul testlerinin ise en erken 2026 ila 2027 yılları arasında tamamlanacağı aşikar. Burada özellikle seri üretim konusunda şu anda yapılan çalışmalar ile 24 aylık ilk banttan çıkma tarihi, öne çekilebilir. Bu sayede de saha ve kabul testleri, 2025 gibi tamamlanabilir.

Şu an için ALTAY’ın envantere alınmasıyla ilgili iyimser tarih, 2025 olarak karşımıza çıkıyor.

ÖNERİLEN İÇERİK: ALTAY Tankı’nın Motoru İçin Kore İle Seri Üretim Sözleşmesi İmzalanacak


Kaynak: SavunmaSanayiST.com

TUALCOM Gif Baner   Sarsılmaz
Başa dön tuşu