İnsansız Sualtı Aracı Nedir?

Roketsan-ATMACA-Banner

Doğal ve çevresel kaynakların korunması ve incelenmesi, muhtelif inşaat faaliyetleri, kıyı ve ülke güvenliğinin sağlanması gibi farklı ve çeşitli amaçlarla, sivil ve askeri uygulamalarda yürütülmekte olup, son yıllarda yapılan akademik ve endüstriyel araştırmaların büyük bir kısmına yardım eden insansız sualtı aracı (İSAA); gözlem ve keşif özelliğine sahip, uzaktan kontrol edilebilen sualtı aracıdır.

İnsansız sualtı araçları, temel olarak Kablo Kontrollü ve Kablosuz-Otonom olarak iki ana gruptan oluşmaktadırlar. Kablo kontrollü olanlar “ROV (Remote Operating Vehicle)” ile adlandırılırken, kablosuz otonom olanlar ise “AUV (Atonomus Underwater Vehicle)” olarak adlandırılmaktadır.

STM Banner

ROV, genel olarak bir operatör aracılığıyla uzaktan kontrol edilerek sualtında tehlikeli olabilecek birtakım faaliyetleri yerine getiren sualtı aracıdır.  Kablo kontrolü olduğundan dolayı, aracı yüzeye bağlayan kablo ve aracın suya indirilip geri alınmasını sağlayan vinç düzeneklerinden oluşmaktadır. ROV’ların, sualtını izleme, görüntü alma ve bazı ölçümler yapmaya yönelik işlevleri vardır.

AUV’lerin ROV’lardan en temel farkı; AUV’lerin otonom/yarı otonom olmaları ve kendi güç kaynaklarının olması olarak özetlenebilir. Kendi güç kaynaklarının olması sayesinde tamamen bağımsız hakaret edebilme özelliğine sahiptirler.

Programmed Underwater Vehicle (PUV)
Programmed Underwater Vehicle (PUV)

İnsansız Sualtı Araçlarının Tarihçesi

İnsansız sualtı araçlarının ilk kim tarafından geliştirildiğine dair kesin bir kanıt bulunmamasına rağmen, kayıtlara geçen en eski insansız sualtı aracı 1864’te Avusturya’da  Luppis-Whitehead Automobile tarafından geliştirilmiş olan Programmed Underwater Vehicle (PUV) adında torpido şeklindeki uzaktan kumandalı bir araçtır.

Günümüzde yaygın forma daha yakın olan Poodle adlı sualtı aracı, 1953’te Dimitri Rebikoff tarafından tasarlanmıştır. Bu aracı geliştirme çalışmalarındaki ilk ciddi ilerlemeler ise Britanya Kraliyet Donanması ve ABD Donanması tarafından gerçekleştirilmiştir. Otonomi özelliği olmaması sebebiyle ilk yıllarda genel olarak, çoğunlukla mayın ve patlayıcı imha ve temizle amacıyla kullanılmıştır. Okyanus dibinin haritasının çıkarılmasında ve deniz mayınlarının yerlerini tespit ettiği kaydedilmiştir.

Deniz-Kuvvetleri-ROV
Türk Deniz Kuvvetleri’ne ait ROV Cihazı

Ülkemizde Sualtı Aracı

1970’lerde deneysel düzeyde ABD mayın arama gemilerinde kullanılmaya başlanan ROV‟lar, ilk olarak 1990‟lı yıllarda yurt dışından temin edilerek donanmanın mayın arama filosunda sınırlı sayıda kullanılmaya başlanmıştır.

Günümüzde ise 600 metre derinlikte çalışabilen ilk ROV, 2016 yılında HOYTEK firması tarafından üretilmiştir. Üretilen bu araç sayesinde arkeolojik araştırmalar, hidrografik araştırmalar, petrol-doğal gaz gibi birçok araştırmalarda kullanılmaktadır. DESİSTEK de aynı şekilde insansız sualtı araçlarının üretilmesinde büyük katkı sağlayan bir diğer firma olarak çalışmalarını sürdürmektedir.


Yazar: Mehmet Yaylacı   |   Kaynak: SavunmaSanayiST.com

TUALCOM Gif Baner   Sarsılmaz

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu