Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) tarafından yürütülen HÜRJET Jet Eğitim Uçağı Projesi kapsamında, HÜRJET Mühendislik Simülatörü başarıyla tamamlandı.
TUSAŞ’a göre; daha önceki simülatörler, hava aracı tamamlandıktan sonra üretiliyor ve kullanıcıya simülatör teslimatı, ürün teslimatının çok sonrasında gerçekleştiriliyordu. HÜRJET ile bu çalışma sistemini değiştiren TUSAŞ, proje takvimiyle birlikte üretimi başlayan bir mühendislik simülatörünü kullanıma hazır hâle getirdi ve uçak üstü her değişikliği simülatörüne hızlıca yansıtacak altyapılara kavuştu.
TUSAŞ tarafından projenin başlangıç tarihinde çalışmalarına başlanan ve dört ay gibi kısa bir sürede tamamlanarak, gelinen noktada mühendislik ekipleri ve test pilotlarının kullanımına sunulan simülatör, tasarım ve üretime destek veriyor. Uçağın her türlü davranışının entegre edildiği simülatör sayesinde mühendisler, üretim aşamasında uçağın her bir davranışını gözlemleyebiliyor. Bu sayede, değişmesi gereken tasarımları daha uçağa entegre etmeden, tasarım aşamasında belirleyen TUSAŞ, uçağı daha emniyetli bir hâle getirirken, projeyi de takvimine uygun bir şekilde ilerletiyor.
Kaza riski ortadan kalkıyor
Bir uçak üretildikten sonra pilotlarla yapılan uçuş testlerinin ardından, bazen uçakta birden fazla parçanın değiştirilmesi gerekebiliyor. Üretimden sonra değiştirilen parçalar ise hem zaman hem de maliyet açısından büyük bir kayba neden olabiliyor. Şimdi ise uçuş testlerinden daha önce hava aracının davranışları hakkında bilgi sahibi olan HÜRJET ekibi, test aşamalarına ulaşıldığında özellikle uçuş kalitesi başta olmak üzere pek çok açıdan neredeyse tamamı bitmiş ve pilotlar tarafından onaylanmış bir uçağa sahip olunacağını ifade ediyor. Pilotlar; şimdiden uçağı daha yakından tanıdıklarını belirtirken, kaza risklerinin büyük oranda ortadan kaldırılacağını ve üstün özelliklere sahip bir uçağın TUSAŞ hangarlarından çıkarılacağını vurguluyor.
Bir diğer görev: Motivasyonu artırmak
Hataların ortadan kaldırılmasına vesile olan simülatör bir büyük göreve daha sahip: Motivasyonu artırmak… Uzun yıllar boyunca devam eden hava aracı projelerinde çalışan ekiplerin uçağı bir an önce görme isteklerine de yanıt veren simülatör, üretmeye çalıştıkları uçakla uçma deneyimini yaşayan ekiplere büyük bir motivasyon kaynağı oluyor. TUSAŞ tesislerinde üretilen bu simülatör ise dünyanın en kısa sürede üretilen araçlarından biri olarak TUSAŞ’a ayrı bir gurur daha yaşatıyor.
Sanal gerçeklik odası
Simülatörün yer aldığı alanda bir de sanal gerçeklik odasını hayata geçirecek olan TUSAŞ, bu sayede uçağı 3D ve interaktif bir ortamda en ince detayına kadar ilgili ekipleriyle ve kullanıcılarıyla birlikte inceleme şansı da yakalayacak. Alanın hemen dışında ise “iron bird” yani, “demir kuş” olarak anılan ve uçağın mekanik hidrolik, uçuş kontrol, elektrik özelinde bire bir final tasarımını yansıtan test altyapısı da bulunacak. Kurulacak olan laboratuvarda hidrolik, silah testleri ve aviyonik sistemler testleri yapılacak. Bu tesisin iki sene içerisinde günden güne büyüyerek, devasa bir hâle dönüştürülmesi planlanıyor.
HÜRJET 2022’de gökyüzünde olacak
TUSAŞ Uçak Genel Müdür Yardımcılığı tarafından yürütülen simülatör sistemleri programı, 15 kişilik çekirdek bir ekibe sahip. Birçok birimin yer aldığı program, büyük bir iş birliği ile geliştirilmeye devam ediliyor. Dünyadaki tüm çalışmaları yakından inceleyen ekip, sadece dünyanın en iyi markaları tarafından kullanılan bu sistemlerle takvimine uygun, ürün kalitesi yüksek bir hava aracını, HÜRJET’i, 2022 senesinde gökyüzüne taşıyacak.
Kaynak: SavunmaSanayiST.com
