ATAK-2’den nasıl bir “Tank Avcısı” olur?

Türkiye’nin Taarruz Helikopteri Serüveni

Taarruz helikopterleri; düşman piyadesini, zırhlı araçlarını ve barınma alanlarını yani özetle karadaki düşman hedeflerini vurarak, dost unsurlara yakın hava desteği sağlayan hava araçlarıdır. Türkiye’nin taarruz helikopterleriyle tanışması, 90’lı yılların başına dayanır.

O dönemde artan terör saldırılarına karşı, ilk olarak ABD’den 1990-94 arası 10 adet AH-1W Süper Kobra diye tabir edilen taarruz helikopterlerinden tedarik edilir. Kara Havacılık Komutanlığı tarafından oldukça beğenilen bu helikopterler, tıpkı şimdiki İHA/SİHA’lar gibi teröristlerin korkulu rüyası haline gelirler. Daha sonraları 30 adetten fazla ikinci el AH-1S ve AH-1P tipi taarruz helikopteri daha tedarik edilir. Bu helikopterlerin bir kısmı taarruz, bir kısmı ise yedek parça ve eğitim amaçlı kullanılır. Ardından Türkiye, ABD’den tekrardan AH-1W Super Cobra talebinde bulunur ancak kongrenin kararı sebebiyle bu talep, olumsuz karşılanır.

Türkiye, taarruz helikopteri ihtiyacını gidermek amacıyla “ATAK (1)” ve “ATAK (2)” adında iki adet proje başlatır. Bu kısmın fazla uzamaması için ayrıntıya girmiyorum, ATAK (1) projesinin başarısızlıkla sonuçlanmasının arından başlatılan ATAK (2) projesinde, katılımcılar arasında yer alan İtalyan Agusta Westland firmasıyla 50+41 adet helikopterin, TUSAŞ ana yükleniciliğinde ortak-geliştirme modeliyle üretilmesi amacıyla 3.3 milyar $’lık bir anlaşma imzalanır ve bugünün T-129 ATAK Taarruz ve Taktik Keşif Helikopteri ortaya çıkar.

2014 yılından itibaren güvenlik güçlerimizin envanterine girmeye başlayan T-129 ATAK Helikopterlerinden, bugüne kadar 50 adetten fazla üretildi. 5 tonluk azami kalkış ağırlığına sahip T-129 ATAK Helikopterlerinin teslimatları devam ederken, Pakistan ve Filipinler de toplamda 30+6/8 adetlik bir sipariş verdi. ASELSAN başta olmak üzere birçok Türk Savunma Sanayii firması, T-129 ATAK için ürettikleri seyrüsefer ve aviyonik sistemler sayesinde helikopteri gerçekten son derece teknolojik bir hale soktular.

Türk Savunma Sanayiinin en büyük projelerinden biri olan T-129 ATAK’ta, sonuç olarak A-129 Mangusta helikopterinden elde edilen teknolojik transfer ile geliştirildiği ve döner kanatlı platformların aerodinamik yapılarının genel olarak hassas olduğu için önceki tasarıma azami oranda sadık kalmak gerekiyordu. Bu sebeple T-129 ATAK helikopteri, tıpkı A-129 Mangusta gibi 4 adet silah istasyonu bulunmasına rağmen, aynı anda 4 istasyona tanksavar füze lançeri yerleştirilemediği için (sığmadığından) azami 4×2 adet tanksavar füzesi (Roketsan UMTAS/LUMTAS) taşıyabilmektedir.

Helikopter, hedefleme açısından (AselFlir-300T + AVCI ) ne kadar başarılı olsa da tanksavar füze yükünün azlığı ve 20mm’lik top sistemi yüzünden, tanksavar görevleri için biçilmiş kaftan diyemeyiz. Zaten ATAK’tan, hafif sınıf bir taarruz helikopteri olduğu ve terörle mücadele amaçlı geliştirildiği için böyle bir beklentide bulunmakta çok doğru olmaz.

Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri (ATAK-2) Projesi

Türkiye’nin olası bir savaş durumunda “Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri” bulunmadığı için yaşayacağı zorlukların farkında olan mercilerinin aldığı kararla; ABD’nin AH-64 Apache’si, Rusya’nın Mi-28 Havoc’u diyebileceğimiz “TÜRK” helikopterini geliştirme çalışmaları, geçtiğimiz senelerde başlamıştı.

Son olarak 22 Şubat 2019 tarihinde Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) arasında, “Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri (ATAK-2) Geliştirime Projesi” imzalandı. Milli Taarruz Helikopteri T-129 ATAK ve Özgün Genel Maksat Helikopteri GÖKBEY’den elde edilen tecrübelerle geliştirilecek olan ATAK-2 ile birlikte ülkemiz, bu alanda bir üst lige yükselecektir.

Teknik Özellikler:

Peki ATAK-2’den nasıl bir “Tank Avcısı” olur?

Yukarda da görüldüğü üzere ATAK-2; T-129 ATAK’a göre daha keskin gözlere, daha iyi bir performansa, daha gelişmiş görev sistemlerine ve çok daha fazla mühimmat kapasitesine sahip olacak. Peki ATAK-2’nin, bugünün süvarileri olan tanklara karşı etkinliği ne derece olacaktır?

Tanksavar Füzesi ve Tanksavar Füze Kapasitesi

Tanksavar Füze Kapasitesi

Dört silah istasyonu bulunana T-129 ATAK, yukarıda da bahsettiğimiz üzere azami 8 adet anti-tank güdümlü füze (ATGM) taşıyabilmekteydi. 4+2 silah istasyonu bulunan ATAK-2’de bu sayı 16’ya yükselecektir. 4 adetlik bir “Taarruz Helikopter” kolu düşünecek olursak, 64 adet ATGM gerçekten de iyi bir sayıdır.

Tanksavar Füzesi

Tahmin edebileceğiniz üzere bir taarruz helikopterinde “Anti-Tank” görevi için en önemli şey, Tanksavar Füzesidir. Öyle ki sizin elinizdeki füzenin deliş gücü, mühimmat sayınızla doğru orantılıdır. Bir Ana Muharebe Tankına “bir” yerine “iki” adet tanksavar füzesi atmakla, ATAK-2 ile T-129 ATAK arasındaki fark aynıdır. Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde yer alan AH-1W Süper Kobra (Super Cobra), T-129 ATAK ve S-70B SeaHawk heliopterleri, Roketsan tarafından geliştirilmiş olan UMTAS ve/veya L-UMTAS Uzun Menzilli Tanksavar Füzelerini kullanma yeteneklerine sahiptirler. Öncelikli olarak taarruz helikopterleri tarafından kullanılmaları için geliştirilen bu füzeler, “Reaktif Korumalı Zırhlara Karşı Etkili Tandem” harp başlıkları sayesinde modern savaş alanındaki tüm zırhlı tehditlere karşı etkilidirler. 8km menzile, 37.5kg ağırlığa , gece-gündüz atış yeteneğine ve sabit / hareketli hedeflere karşı kullanım yeteneğine sahip bu 160mm’lik füzeler arasındaki temel fark ise UMTAS’ın “Görüntüleyici Kızılötesi (IIR)”, L-UMTAS’ın ise “Lazer” arayıcı başlığa sahip olmasıdır. Zaten L-UMTAS, IIR başlık kullanımı gerekmediği durumlarda ekonomik bir çözüm olsun diye UMTAS üzerinden geliştirilmiştir. UMTAS, IIR arayıcı başlığa sahip olduğu için At-Unut / At-Güncelle kullanım modları, tüm hava koşullarında görev yapabilme ve sütre gerisinde gizlenmiş hedeflere karşı atış gibi daha üstün yeteneklere sahiptir.

UMTAS/L-UMTAS  ve diğer ülkelere ait bazı Tanksavar Füzelerinin, çeşitli Ana Muharebe Tanklarına karşı etkinlikleri:

Leopard 2A6

Leopard 2A6 tankları, ön taret yanaklarında 2300 mm’ye varan yüksek patlayıcılı anti-tank (HEAT) korumasına sahip. Ortalama bir patlayıcılı reaktif zırhın, tandem başlıklı HEAT füzelere karşı 500 mm’lik bir koruma sağladığını düşünürsek UMTAS/L-UMTAS, Spike, Hellfire ve 9M120M (ATAKA-M) gibi anti-tank füzeleri, Leopard 2A6 tanklarını taret ön yanak bölümünden delemeyecektir. Leopard 2A6 tankları, sürücüsünü korumak için ön gövdede açısız bölümde 863 mm’lik bir HEAT korumaya sahip. UMTAS ve 9M120M (ATAKA-M) füzeleri bu bölgeden Leopard 2A6 tanklarını delebilecekken, Hellfire 2 ve Spike NLOS füzeleri delemeyecektir. Leopard 2A6 tanklarının yan zırhı da diğer tüm modern tanklar gibi oldukça azdır. Her ne kadar sol ve sağ üst ön bölümü delinemeyecek olsa da diğer yan bölgelerden delinecektir. Tek başlıklı ve düşük deliş değerlerine sahip anti-tank mühimmatlarına karşı önlemler alınmış olsa da ATGM’lerin enlerinden olan UMTAS/L-UMTAS, Spike NLOS, Hellfire 2 Romeo ve 9M120M füzelerini durduramayacaktır. Üst taret bölümünden ise tüm füzeler ve A-10 Thunderbolt uçakları gibi tank katili olan uçaklar sahip oldukları 30 mm’lik toplar ile Leopard 2A6 tanklarını delebilecektir. En zayıf kısım olarak üst taret bölümü göze çarpmaktadır.

M1A1 Abrams

M1A1 tankları, ön taret yanaklarında 1500 mm’ye varan HEAT korumasına sahiptir. UMTAS/L-UMTAS, Spike, Hellfire ve 9M120M (ATAKA-M) füzeleri, M1A1 Abrams tankları ön taret yanaklarından delebilecek güce sahip değil. M1A1 Abrams tankları, sürücüsünü korumak için açısız fakat oldukça dayanıklı ön gövde zırhına sahiptir. Ortadoğu gibi asimetrik harbin yoğun olarak yaşandığı bölgelerde başarıyla mücadele edebilmesi için HEAT koruması oldukça yüksektir. Sürücü optiğinin bulunduğu bölgede 800mm’ye yakın bir korumaya sahip olsa da diğer ön gövde bölümlerinde yer yer 1500 ile 2200 mm arası korumaya sahip. Sürücü optiğinin bulunduğu bölümden UMTAS ve 9M120M füzesi tankı delebilecek ve sürücüyü öldürebilecek olsa da diğer bölümlerden hiçbirisi delemeyecektir. M1A1 Abrams tankları, yan bölgesinde ise sol ve sağ üst ön taret bölümünde 2000 mm’lik bir korumaya sahip ve bu bölümden hiçbir ATGM’ye geçit vermeyecektir fakat tüm modern tanklarda olduğu gibi yan zırhları oldukça az olduğu için UMTAS ve diğer füzeler, başarıyla delebilecektir. Üst taret bölgesinde ise tüm anti-tank füzeleri, 30 mm’lik toplar hatta 20 mm’lik anti tank tüfekleri bile M1A1 Abrams tankını kolayca delebilecektir.

Merkava Mark 4

Merkava Mark 4, ön taret yanaklarında 1400 mm’ye varan HEAT korumasına sahip olup UMTAS/L-UMTAS, Spike NLOS, 9M120M ATAKA ve Hellfire 2 füzeleri, Merkava Mark 4 tankını bu bölümden delemeyecektir. Merkava Mark 4 tankları yan taretlerinde add-on NERA zırh eklemesine sahiptir. Sahip oldukları bu ekleme ile yan bölgelerde bulunan oldukça az zırhın sahip olduğu az korunmayı arttırarak en gelişmiş ATGM’lerden olan bu 4 füzeyi, bazı bölgelerde (sol ve sağ üst ön gibi) tutabilecek olsa da genele bakıldığında bu füzelere karşı yeterince direnç sağlayamayacak ve delinecektir. Yan gövdeden ise bu füzeler tarafından isabet alması durumunda motor bloğuna denk gelmeyecek şekilde yani sol ve sağ ön yan gövdesine gelmeyecek şekilde rahatlıkla delinecektir. Motor bloğuna geldiği taktirde yine delincektir fakat mürettebata ulaşamayacağı için füze görevini başarıyla yürütemeyecektir.

30mm’lik Otomatik Top

T-129 ATAK Helikopteri, M-197 adındaki 20mm’lik otomatik top sistemine sahiptir. Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri ATAK-2 ise 30mm’lik bir otomatik top sistemini kullanacaktır. ATAK-2, sahip olacağı 30mm’lik top ile birlikte, T-129 ATAK’a göre tanklara ve zırhlı araçlara karşı etkinliğini büyük oranda arttıracaktır. NATO standardı STANAG 4569 Level 4 korunmaya sahip zırhlı araçları bile kolaylıkla delebilecek kapasiteye, “Gazi Fişek” tarafından yerli olarak üretilecek olan tungsten içeriğe sahip zırh delici mühimmatlar ile ulaşacaktır. Çevremizdeki tüm tehditler göze alındığında, İsrail’den başka STANAG 4569 Level 5 korunmaya sahip zırhlı araca sahip bir başka ülke bulunmamakta olup İsrail’in de sahip olma oranı tüm zırhlı araçlarına göre oldukça düşüktür. Leopard 2A6, M1A1, M1A2 gibi tankları düşündüğümüzde ise ATAK-2, 30mm’lik top ile ortalama tavan zırh kalınlıkları 60-80mm olan bu tankları rahatlıkla delebilecek ve oluşturduğu yüksek şarapnel etkisi ile tank mürettebatını saf dışı bırakabilecektir. Tungsten içerikli 30mm zırh delici mühimmat, 90 derecelik bir açı ile isabet ettiği taktirde 150mm’ye kadar RHA zırhını delebilecek kapasiteye sahiptir. Hiçbir isabeti tam olarak 90 derece ile yapamayacağını saha şartlarını düşünerek varsaydığımızda açılı vuruşlar ile ortalama 120mm’ye kadar tavan zırhına sahip tankları ve STANAG Level 4 seviyesinde korunmaya sahip tüm zırhlı araçları delebilecektir.

MİLDAR Helikopter Atış Kontrol Radarı

Geliştirilmiş Taarruz Helikopteri ATAK-2, METEKSAN SAVUNMA tarafından geliştirilen MİLDAR Helikopter Atış Kontrol Radarına sahip olacaktır. Taarruz helikopterleri için atış kontrol yeteneği ve seyrüsefer desteği sağlayan 12+km menzile sahip MİLDAR; çoklu hedef tespit ve takip, Arazi Profili Oluşturma (ARPO) ve güdümlü füzeler için silah angajmanı yeteneği ile ATAK-2’nin öldürücülük ve beka kabiliyetini arttıracaktır.

Yazar: Anıl ŞAHİN          |          Kaynak: SavunmaSanayiST.com