KAAN Savaş Uçağı, ilk uçuşuna doğru ilerliyor. Peki, Milli Muharip Uçak Projesi kapsamında geliştirilen KAAN Savaş Uçağının kanopisi neden ters tasarlandı?
İlk prototipinin üretimi tamamlanan KAAN Savaş Uçağı, TUSAŞ tarafından kamuoyuna tanıtıldıktan sonra merak edilen bazı hususlar oldu. Bunlardan ilki olan ‘KAAN Savaş Uçağı törenindeki bu kol neyin nesi?‘ hususuna değinmiştik. Oldukça fazla ilgi çeken ilk haberimizin ardından, bugün merak edilen bir konuya daha değineceğiz; ‘KAAN’ın Kanopisi Neden Ters Açılacak Şekilde Tasarlandı?’.
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından başlatılan Milli Muharip Uçak Programı kapsamında, 5’inci nesil bir savaş uçağının geliştirilmesi hedefleniyor. Bu nedenle KAAN Savaş Uçağı, en modern tasarım trendlerine uygun olarak kurgulanıyor. Uçağın birçok alt sistemini, Türk şirketler geliştirdi. Kapısı diyebileceğimiz kanopisini ise kompozit teknolojileri alanında deneyimli olan Volo geliştirdi.
F-16 Fighting Falcon, F-15 Strike Eagle, Dassault Rafale, Eurofighter Typhoon, F-22 Raptor ve J-20 gibi birçok 4, 4.5 ve 5’inci nesil savaş uçağının kanopisi, rüzgar yönünün tersine açılıyor. KAAN Savaş Uçağı’nda ise kanopi, fark edildiği üzere rüzgar yönü doğrultusunda açılıyor.
KAAN’ın kanopisi neden muadillerinden ters tasarlandı?
KAAN Savaş Uçağı’ndaki rüzgar doğrultusunda açılan kanopi tasarımı, F-35 Lightning II savaş uçağında da mevcut. Doğu blokuna bakacak olursak da eski nesillerden MiG-21PF savaş uçağının kanopisinin, rüzgar doğrultusunda açıldığını görüyoruz.
F-35’in kanopisinin rüzgar yönü doğrultusunda açılmasında, uçağın üzerinde bulunan ‘lift fan’ın etkisi büyük. Lift fan’a yer açılması için kanopi ters tasarlandı ve menteşeler ortadan kalktığı için yer tasarrufu sağlandı. Ancak KAAN’da bir lift fan yok ve kokpitin diğer savaş uçaklarına göre ters açılması, bundan kaynaklanmıyor. Bu durumun, farklı avantajları olduğu düşünülüyor.
SavunmaSanayiST.com tarafından elde edilen bilgilere göre; ilk öne çıkan sebeplerden bir tanesi, olası bir arıza veyahut kaza sonucunda kanopinin açılması durumunda, kanopinin rüzgar sayesinde geri kapanması. Bu sebepten ötürü kanopinin kilit yönü, birçok savaş uçağında olduğu gibi rüzgar yönünün tersi yerine, aynı doğrultuda olacak şekilde tasarlandı.
Acil durum sırasında fırlatma koltuğunun kullanılacağı durumlarda ise farklı bir teknik ile uçak, kanopi camından kurtulabilecek. Örneğin; F-16 ve F-22 gibi birçok uçakta, fırlatma durumunda kanopi fırlıyor ve rüzgar sayesinde uçup gidiyor.
F-35 ve Harrier gibi savaş uçaklarında ise kanopide, ‘Explosive Shaped’ denilen patlayıcı şeritler yer alıyor. Olası bir acil durum sırasında kanopi, bu şeritler sayesinde patlatılıyor. KAAN savaş uçağı için de Roketsan tarafından milli imkanlarla explosive shaped geliştirildiği üzerinde duruluyor.
İkinci bir avantaj ise ağırlığın düşük olması… Rüzgar doğrultusunda açılan kanopilerin mekanizmalarının, daha hafif olduğu yönünde iddialar mevcut. Bu da hem uçağın genel ağırlığına fayda sağlıyor hem de kanopinin acil durumlarda uçaktan atılmasını kolaylaştırıyor.
Bakım kolaylığı
Öne doğru açılan kanopinin, bakım konusunda da avantajlar taşıdığı üzerinde duruluyor. Mesela kanopisi rüzgar yönünün tersine açılan F-16 savaş uçağında, fırlatma koltuğunun bakımının gerçekleştirilmesi için kanopinin tamamen yerinden çıkarılması gerekiyor.
Ancak, rüzgar doğrultusunda açılan F-35’de buna gerek kalmıyor. KAAN savaş uçağında da buna ihtiyaç olmayacağı öngörülüyor. Bu da, bakım faaliyetlerinde önemli bir zaman tasarrufu anlamına geliyor.
Ayrıca rüzgar doğrultusunda açılan kanopilerin, radar kesit alanının (RKA) azaltılması konusunda da çeşitli avantajlar barındırdığı iddia ediliyor. 5. nesil savaş uçaklarının en önemli özellikleri, düşük radar kesit alanına sahip olmaları ve bu sayede radarlarda mümkün olduğunca görünmemeleri. Radar kesit alanın düşürülmesinde; uçağın tasarım hatları, RAM boyası ve iç silah istasyonları, çok büyük etken konumundalar.
Şimdilik öne çıkan hususlar, bunlar. Bu konuyla ilgili detay geldikçe, yazıyı da revize ediyor olacağız.
Kaynak: SavunmaSanayiST.com
