ABD Ordusu, 1981’den bu yana kullanılan ve omuzdan atılan hava savunma sistemi Stinger füzesini, Red Wasp programı kapsamında modernize ediyor. Yeni sistemle birlikte menzil artarken, ramjet motor teknolojisiyle daha gelişmiş hava tehditlerine karşı daha etkili bir savunma sağlanması hedefleniyor.
ABD Ordusu’nun “Red Wasp” (Kızıl Eşekarısı) programı kapsamında başlattığı modernizasyon süreciyle birlikte, geleneksel olarak katı yakıtlı roket motoruna ve kızılötesi arayıcı başlığa sahip olan Stinger füzesi büyük bir değişim geçiriyor.
Ramjet motor teknolojisi sayesinde füze, ilk etapta katı yakıtlı roket motoruyla ateşleniyor ve akabinde havadayken ramjet motorunu devreye alıyor. Böylelikle uçuş boyunca sürekli itki sağlanıyor ve menzil ile füzenin performans kararlılığı önemli ölçüde artıyor.
Uçuş testi başarıyla tamamlandı
ABD Ordusu tarafından yapılan açıklamada, 2024 yılında gerçekleştirilen uçuş testinin başarılı olduğu belirtildi. Açıklamada, “Bu yaklaşımın performansı artırabileceğini ve önceki menzillerin ötesindeki hedefleri vurabileceğini kanıtladık” denildi. Yeni nesil Stinger, önceki versiyonlara göre daha uzak mesafelerdeki ve daha hızlı hedeflere karşı etkili olacak şekilde geliştiriliyor.
Test süreci devam ediyor
Red Wasp programı, 2022 yılında kavramsal çalışmalarla başlatıldı. Başlangıçta, kompakt yapılı bir füzeye ramjet tahrik sistemi entegre etmenin zor olacağı yönünde şüpheler bulunuyordu. Ancak yapılan çalışmalar ile bu sistem yalnızca 18 ayda gösterime hazır hale getirdi. Şu anda Utah’taki Dugway Deneme Sahası’nda testler sürüyor. Bu yılın Temmuz ayında yeni ramjet yakıt türlerinin denenmesi planlanıyor.
Yeni sistemin modüler yapısı sayesinde NASAMS ve Avenger gibi büyük sistemlerin üzerindeki yük azaltılabilecek. Böylece bu sistemler daha yüksek tehditlere odaklanabilecek. Ayrıca takım düzeyinde daha esnek kısa menzilli hava savunma (SHORAD) yapılandırmalarının kurulması mümkün hale gelecek.
Stratejik katkılar ve küresel eğilim
Red Wasp sistemi, Rus yapımı 9K38 Igla ve Verba gibi geleneksel MANPADS sistemlerine karşı menzil ve hız açısından üstünlük sağlıyor. Avrupa’nın Meteor füzesi gibi diğer ramjet projeleriyle benzerlik taşıyan bu gelişme, küresel ölçekte artan ramjet teknolojisi kullanımını da yansıtıyor. TÜBİTAK SAGE tarafından yerli ve milli olarak geliştirilen Gökhan füzesi de Türkiye’nin ilk ‘RamJet İtkili Hava Hava Füzesi’ olarak öne çıkıyor. Öte yandan Roketsan’ın da uzun süredir gizli yürüttüğü çalışmaları olduğu biliniyor.
ABD, bu modernizasyonla birlikte Doğu Avrupa ve Hint-Pasifik gibi stratejik bölgelerdeki katmanlı savunma yapısını güçlendirmeyi amaçlıyor. Ramjet motorlu Stinger, ISR (keşif-gözetleme) İHA’larını daha uzun menzilde durdurarak bu tehditlere karşı caydırıcılığı artıracak.
Yeni sistemin operasyonel hale gelmesiyle birlikte mevcut Stinger versiyonlarının yerini alması ve daha ağır fırlatma sistemlerine olan ihtiyacın ortadan kalkması planlanıyor. Bu durum, mobiliteyi artırarak birim seviyesinde hava savunma kapasitesini esnek hale getirecek.
Yeni dönem taşınabilir hava savunma sistemleri
Ramjet motorlu Stinger, taşınabilir hava savunma sistemlerinde yeni bir dönemi başlatıyor. Klasik Stinger’ın güvenilir yapısını modern tahrik teknolojisiyle birleştiren bu yenilik, menzil, ölümcüllük ve hayatta kalma alanlarında önemli kazanımlar vadediyor.
Red Wasp projesi ABD’nin kamu tesislerinde yürütülüyor. Gelecekte özel sektörle iş birliği yapılarak tasarımın genişletilmesi hedefleniyor.
Tarihi geçmişi ve savaş sahasındaki rolü
Stinger füzesi ilk olarak 1980’lerde Sovyet-Afgan Savaşı sırasında dikkat çekmiş ve hava üstünlüğü dengesinde önemli bir rol oynamıştı. Daha yakın dönemde ise Ukrayna başta olmak üzere çeşitli çatışma bölgelerinde yaygın olarak kullanıldı. Ukrayna savaşında FIM-92 Stinger füzeleri, birçok Rus helikopteri, İHA’sı ve sabit kanatlı uçağının düşürülmesinde etkili oldu.
Kaynak: SavunmaSanayiST.com / ABD Ordusu
