Türk Savunma ve Havacılık Sektörünün 2020 Performansı

Ankara merkezli Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği (SaSaD) tarafından hazırlanan ve 2020 yılındaki Türk Savunma ve Havacılık sektörünün performansını ölçen “2020 Performans Raporu” yayımlandı.

205 imalatçı firma ve 6 kümeyi çatısı altında toplayan SaSaD, kritik ve ileri teknoloji çalışmalarının yer aldığı çok önemli bir sektörü temsil ediyor. SaSaD tarafından yayımlanan 2020 Performans Raporu, tüm üye ve özel üyelere dağıtılan ankete dahil 85 firma/kurum tarafından verilen cevaplar ışığında hazırlandı.

Pek çok sektörde olduğu gibi Türk Savunma ve Havacılık sektörü de Kovid-19 salgınından olumsuz etkilenen sektörler arasında. SaSaD raporunda yer alan verilen, pek çok metrikte önceki yıl verilerine göre bir gerilemeye işaret ediyor.

2020 Performans Raporu’nda Yer Alan Kritik Veriler

Alınan Siparişler: 6 milyar 175 milyon $
İhracat Gelirleri: 2 milyar 266 milyon $
İthalat: 2 milyar 161 milyon $
Ciro: 8 milyar 856 milyon $
İstihdam: 77.566 kişi

Ciro

Raporda yer alan verilere göre 2019 yılına göre sektör firmalarının cirosunda %18.64’lük bir düşüş göze çarpıyor. Firmaların cirosu 10 milyar 884 milyon $’dan 8 milyar 855 milyon $’a gerilemiş durumda.

Türk Savunma ve Havacılık Sektörünün alt sektörlerini incelendiğinde önceki yıllarla benzer şekilde ciroda en yüksek payın kara platformlarında olduğunu; askeri havacılık alt sektörünün kara platformlarını takip ettiği görülüyor.

Kara: 504 milyon
Sivil Havacılık: 655 milyon
Hava (Askeri): 408 milyon $
Deniz: 236 milyon $
Silah-Mühimmat-Füze: 274 milyon $

Sektördeki firmaların cirosunun çok büyük bir kısmı ise Ankara kaynaklı. 2020 yılında firmaların elde ettiği toplam cironun %72.02’si Ankara merkezli firmalardan elde edildi. İstanbul’un cirodaki payı ise %19.14 olarak görülüyor.

Yurtdışı Satış Gelirleri (İhracat)

Benzer bir şekilde ihracatta da bir düşüş görülebiliyor. Savunma sanayii firmalarının ihracat gelirleri 2019 yılına kıyasla 2020’de %26.16’lık bir düşüş gösterdi. Firmaların yurtdışı gelirleri 3 milyar 65 milyon $’dan 2 milyar 265 milyon $’a geriledi.

İthalat

Diğer verilere paralel olarak ithalat alanında da bir gerileme olduğu raporda belirtiliyor. Firmaların ithalatları 2019’a kıyasla 2020 yılında %30.2 gerilemiş durumda. 2019 yılında 3 milyar 88 milyon $ olan ithalat verileri 2020 yılında 2 milyar 161 milyon $’a düşmüş durumda. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise baş başa görülüyor. Özellikle sivil havacılık alt sektörünün ithalat yoğun çalışması dikkat çekiyor.

İthalatta, önceki yıl (2019) verisine göre 30% azalma görülmesinin, esas nedeninin ciro dolayısı ile üretim düşmesi ile bağlantılı olduğu yorumlanıyor. Sektörü etkileyen gizli ambargolar ve salgın nedeni ile aksayan tedarik zinciri sonucu sektör oyuncularının stok yaratma çabasının da ithal kalemlerine bir ölçekte etkisi olduğu kıymetlendirilmekte.

Ar-Ge Harcamaları

Bir diğer azalma trendinin görüldüğü alan ise Ar-Ge harcamaları. Harcamalar, 2020 yılında 2019’a kıyasla %25.79 gerileyerek 1 milyar 240 milyon $’a geriledi.

İstihdam

Rapordaki tek artışın görüldüğü alan ise istihdam. Salgının olumsuz etkilerine rağmen sektördeki istihdam 2019 seviyesinin üzerinde kalmayı başarmış durumda. İstihdam oranı 2019 yılına kıyasla 2020’de %5.14 artarak 73.771 kişiden 77.566 kişiye yükseldi.

Sektörün personel istihdamı, toplamda 77.566 seviyesinde olup 25% oranında mühendis 12% oranında üniversite mezunu çalışanı ve 49% oranındaki teknisyen/operatör profili ile nitelikli bir kadro ile çalıştığının göstergesi.

Diğer taraftan sektör çalışan sayısını salgına rağmen muhafaza etmiş ve hatta bir miktar geliştirmiştir. Bu yaratılmış olduğu nitelikli kadroya sahip çıkmanın bir göstergesi olarak çok önemli bir yaklaşımdır.

Ankete katılan 85 firma/kurumdan en fazla istihdama ev sahipliği yapan şehir ise başkent Ankara. İstanbul, Ankara ve İzmir merkezli 85 işletmenin toplamda 77.566 kişiye istihdam sağladığı görülüyor. Ankara ise 50.142 kişiyle açık ara önde yer alıyor.

Firmalar Gelecekten Umutlu

SaSaD tarafından yapılan ankete katılan 85 işletmenin yöneticileri, gelecek iki yıl içerisinde firmalarının gelişeceği ve büyüyeceğinden emin. Katılımcıların üçte ikisi bu yönde bir irade belirtiyor ve tamamına yakını büyümenin büyük oranda olacağını ifade etmiştir. Firmaların gelecekten beklentilerinin yüksek olduğu söylenebilir.