ABD Hava Kuvvetleri’nin AEW&C (Havadan Erken İhbar ve Kontrol) filosunu yenileme planı değişti. E-7 Wedgetail tedarik programı iptal edilirken, geçici olarak ABD Donanması’nın kullandığı E-2D Hawkeye uçaklarının görev alması planlandı.
Trump yönetiminin yeni savunma bütçesi kapsamında, ABD Hava Kuvvetleri’nin (USAF) uzun süredir beklediği E-7 Wedgetail programının iptal edilmesi değerlendiriliyor. USAF, yaşlanan E-3 Sentry filosunun yerini E-7 ile değiştirmeyi hedefliyordu. Ancak, Savunma Bakanı Pete Hegseth ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral John Caine’in Senato Tahsisatlar Komitesi’nde yaptığı açıklamalara göre, bu görevi geçici olarak ABD Donanması’nın E-2D Hawkeye uçakları üstlenecek.
E-7 programı neden iptal edildi?
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, E-7 sisteminin geciktiğini ve yüksek maliyetli hale geldiğini belirterek, “altın kaplama” olarak tanımlanan aşırı yetenekli bir platform haline dönüştüğünü ifade etti.
Programın ilk uçuş testinin Mayıs 2027’ye ertelendiği belirtilirken, prototip üretimindeki gecikmeler ve %33’lük maliyet artışı programın sürdürülebilirliğini zora soktu. ABD Sayıştayı’nın (GAO) yayımladığı yeni raporda, yazılım ve güvenlik sistemlerindeki revizyonların projeyi ciddi şekilde etkilediği kaydedildi.
E-2D yeterli olacak mı?
E-2D Hawkeye, E-3 ve E-7’ye göre daha küçük, daha yavaş ve daha az menzilli bir platform. Beş kişilik mürettebatla sınırlı görevleri yerine getirebilen E-2D, aslında uçak gemilerinden kalkış için tasarlandı.
Radar kabiliyeti yüksek olmakla birlikte, bazı sistemlerinin sadece donanmaya özgü olması nedeniyle USAF görevlerinde bu sistemlerin ya devre dışı bırakılması ya da yeniden entegre edilmesi gerekebilir. Bu da zaman ve maliyet açısından ek yük doğurabilir.
Ayrıca E-2D, yalnızca donanmanın kullandığı “probe-and-drogue” yakıt ikmal sistemine sahip. Bu durum, USAF’ın havadan yakıt ikmali operasyonları açısından bazı sınırlamalar yaratabilir.
Ortak kullanım maliyeti düşürebilir
Tüm bu sınırlamalara rağmen, E-2D Hawkeye’ın geçici olarak USAF envanterine girmesi bazı stratejik avantajlar sağlayabilir. ABD Hava Kuvvetleri’nin “Agile Combat Employment (ACE)” doktrini kapsamında, kısa pistlere inebilme yeteneği sayesinde ileri konuşlanma operasyonlarında etkin bir rol üstlenebilir.
Ayrıca, hem donanma hem de hava kuvvetleri tarafından ortak kullanımı, uzun vadede bakım ve lojistik maliyetlerini düşürebilir.
E-7 programının iptali ve E-2D’nin geçici çözüm olarak değerlendirilmesi henüz resmiyet kazanmadı. Kararın yürürlüğe girmesi için Kongre onayı gerekiyor. Alaska, Pasifik Komutanlığı (PACOM) ve Avrupa’daki hava operasyonları üzerinde doğrudan etkisi olabilecek bu sürecin nasıl şekilleneceği önümüzdeki haftalarda netlik kazanacak.
Kaynak: SavunmaSanayiST.com / TWZ
