Biden yönetimi, BAE’ye yönelik F-35 satışında BAE’nin Çin ile olan bağlarını sorgulamaya devam ediyor. Bloomberg’in haberine göre; ABD, BAE’den Çinli telekomünikasyon devi Huawei’nin ekipmanlarını kullanmaya son vermesini istiyor.
Bloomberg’e konuşan kaynaklara göre; ABD’nin BAE’ye yönelik baskısı, F-35 ve diğer silahların satışını tehlikeye atabilir. Biden yönetimi, Ocak ayında inceleme için askıya aldığı BAE’ye yönelik 50 adet F-35 savaş uçağı, 18 adet MQ-9B İHA ve çeşitli mühimmatları içeren 23.3 milyar dolarlık silah satışını Nisan ayında sürdürme kararı almıştı. BAE ile ABD arasındaki bu devasa anlaşma, Trump’ın başkanlık dönemi sona ermeden saatler önce imzalanmıştı.
ABD merkezli Wall Street Journal gazetesine özel olarak konuşan kaynaklar, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Çin arasında yeni yeni olgunlaşmaya başlayan güvenlik iş birliğinin BAE’ye yönelik F-35 satışında sorunlara yol açtığını belirtmişti.
Satışın Geleceği Tehlikede
Fakat ABD’li yetkililere göre Abu Dabi ve Pekin arasındaki bağların gelişmesi, satışın geleceğini etkileme potansiyeline sahip. Biden yönetimi, geçtiğimiz ay içerisinde BAE’nin Çin ile olan yakın ilişkilerden dolayı BAE’ye F-35 satışına tam olarak izin vermeden önce “F-35’lerdeki teknolojinin korunacağına dair garantiler almak üzere” BAE’ye bir heyet yollama kararı almıştı. Heyet, “Çin’in ABD teknolojisini ele geçirebileceğine dair endişelerini” dile getirip çözmeye çalışmıştı.
Biden yönetiminin BAE’den talebi Huawei ekipmanlarının gelecek 4 yıl içerisinde BAE altyapısından tamamen kaldırılması. BAE’nin ilk F-35’lerini teslim almadan önce Huawei ekipmanlarını ortadan kaldırması isteniyor.
BAE’li yetkililer ise ABD’nin bu talebine karşı çıkıyor ve “makul” bir alternatif sunulmadığından şikayet ediyor. Ancak görüşmelerde ilerleme sağlanmış durumda. Kaynaklara göre Huawei ekipmanlarına alternatif olarak Samsung, Ericsson ve Nokia ekipmanları masada ortaya kondu.
Trump yönetimi BAE ile F-35 anlaşmasına imza atmadan önce benzer bir talepte bulunmuş fakat BAE’li yetkilileri ikna etmekte başarısız olmuştu. Biden yönetimi, BAE’nin Trump yönetimi imzaladığı anlaşmayı yeterli bulmuyor ve anlaşmayı yeniden müzakere etmek istiyor.
Satış süreci şu an için devam ediyor fakat ABD’li yetkililer BAE ile özellikle Huawei ve Çin teknolojisi üzerinde oluşan farklılıkların satışı etkileyecek kadar ciddi boyutlarda olduğunu belirtiyor. BAE ise hala garanti vermekten imtina ediyor. Fakat BAE’li yetkililer sorunların çözümü için hala bolca zaman olduğu düşüncesinde.
ABD’nin 5G Altyapı Kaygısı
ABD Dışişleri Uluslararası İletişim ve Bilgi Politikasından Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Vekili Stephen Anderson: “Biden-Harris yönetimi, 5G güvenliğini yüksek bir öncelik olarak görüyor. Amerika Birleşik Devletleri, güvenilir telekomünikasyon ekipmanı ve hizmetlerinden oluşan çeşitli tedarik zincirini desteklemek için müttefikler ve ortaklarla birlikte çalışıyor.”
Çin Dışişleri Bakanlığından da haberle ilgili bir açıklama geldi: “Çin-BAE iş birliğinin her iki tarafın ortak çıkarlarına hizmet ettiği, her iki halkın yararına olduğu, üçüncü şahısların müdahalesiyle hiçbir ilgisi olmadığı ve buna müsamaha göstermediği görüşünü paylaşıyoruz.”
Mevcut ABD yönetiminin BAE’ye F-35 satışına ilişkin nihai kararını 2024’te görev süresi dolmadan önce vermesi de gerekmiyor. Uçağın iletişim ağlarının Çin’in gizlice dinlemesine karşı nispeten güvenli olduğu düşünülse de, Huawei’nin BAE’deki ticari ağlarındaki varlığı, potansiyel olarak Çin’in F-35’in yerleştirileceği üslerdeki pilotları, teknisyenleri ve diğer şahısları gözetlemesine olanak sağlayabilir. ABD yönetiminin bir diğer endişesi ise ABD S/İHA teknolojisinin Çin tarafından çalınması.
BAE ve Çin Arasındaki Ticaret Hacmi
BAE’nin 2020 yılındaki en büyük ticari partneri Çin idi. İki ülke arasındaki ticaret hacmi geçtiğimiz yıl 53.67 milyar $ olarak gözüküyor. Bu veri, BAE’nin ABD ile olan ticaret hacminden iki kat daha fazla.
Huawei, 2019 yılında BAE’nin 5G altyapısı için en büyük partner olarak seçilmişti. BAE’li Telekom şirketi Etisalat tarafından bu dönemde yapılan bir açıklamada Huawei’nin 6 ay içerisinde 300 adet 5G kulesi üretebileceğini belirtmişti.
Şirket, geçtiğimiz yıl içerisinde BAE’ye siber güvenlik ve akıllı şehirler (elektronik yöntemler kullanarak veri toplayan kentsel alanlar) kurma konusunda çalışacağını söyleyen bir baş güvenlik görevlisi göndermişti.
Analistlere göre BAE, ABD ile olan mevcut ilişkisini Çin ile değiştirmek veya kopyalamak istemiyor fakat BAE’li elitler Çin modelinin benimsenmesini BAE için olumlu bir model olarak görüyor.
Atlantic Council/Jonathan Fulton: “BAE’nin Çin ile ilişkisi teknolojiden daha fazlası. Bu aslında Çin’i güvenilir, uzun vadeli bir ortak olarak görmeleriyle ilgili.”
ÖNERİLEN İÇERİK: BAE’nin Çin İle Gelişen Askeri Bağları F-35 Alımını Etkiliyor
Kaynak: SavunmaSanayiST.com, Bloomberg
