Elektromanyetik Fırlatma Sistemi nedir?

Roketsan-ATMACA-Banner

Mermileri hareket ettirmek için elektromanyetik kuvvetin kullanımı, Birinci Dünya Savaşı sırasında Fransa’da düşünüldü. 1944’te Almanya’da, 10 gramlık bir mermi, elektromanyetik bir fırlatıcıda 1080 m/s hıza çıkabildi.

1950’lerde Amerika Birleşik Devletleri’nde elektromanyetik itiş ile ilgili daha fazla çalışma yapıldı. Bu gelişmeyi, 1970’lerde Avustralya Ulusal Üniversitesinde, elektromanyetik iticinin 3 gramlık mermileri 6000 m/s’ye kadar hızlandırmak için başarıyla kullanıldığı deneyler izledi. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki erken çalışmaların önemli bir sonucu, 1983 yılında Westinghouse Araştırma ve Geliştirme Merkezi tarafından 4200 m/s’de 317 gramlık bir merminin fırlatılmasıydı.

STM Banner

Bu merminin kütlesi, konvansiyonel 35 mm toplardan ateşlenen APDS mermileriyle karşılaştırılabilir ve elektromanyetik fırlatıcıların sadece birkaç gramlık küçük parçaları değil aynı zamanda gerçek boyutlu mermileri hızlandırabildiklerini de gösterdi. Daha sonraki gelişmeler daha ağır mermilerin fırlatılmasıyla sonuçlandı.

Özellikle, 1988’de ABD’de Maxwell Laboratories tarafından inşa edilen bir elektromanyetik top 1.08 kg’lık bir mermiyi 3400 m/s’ye kadar hızlandırmak için kullanılmıştır. Bu, merminin namluda 6,2 MJ kinetik bir enerjiye sahip olduğu anlamına geliyordu. Elektromanyetik toplarda ilerlemenin büyük bir kısmı, DC rail gibi belirli bir türüyle başarılmıştır.

Elektromanyetik topların temel özelliği, en basit haliyle bir güç kaynağına bağlı iki paralel iletken raydan oluşan ve aynı zamanda hızlandırıcının veya fırlatıcı deliğinin yanlarını oluşturan doğru akım hızlandırıcıdır. Bir DC rail gun’ın çalışma prensibi açıkça basittir ancak pratikte 4 MA veya daha fazla çok yüksek akımlar gerektirir. Mermilerin fırlatılması da kayda değer miktarda güç gerektirir.

Tank veya Diğer Zırhlı Araçlarda Kullanılabilir mi? 

Bir elektromanyetik tank topunun ihtiyaç duyduğu güç, ana taşıyıcıdan bugüne dek kullanılan en güçlü tank motorlarının iki veya belki de dört katı kadar sabit bir güç çıktısı vermesini gerektirecektir. Enerji talebi verimliliğindeki iyileştirmelerle, elektrik talebi tank motorlarının karşılayacağı seviyesine indirilse bile, elektromanyetik toplar, başka bir güç kaynağına ihtiyaç duyacaktır. Çünkü tankların kendi motorlarının kullanımı, en azından geçici olarak hareket kabiliyetinden mahrum olacaktır.

Sonuç olarak, bir elektromanyetik topunun ayrı tahsis edilmiş bir ana taşıyıcıya ihtiyacı olacak ve tüm sistemin ağırlığını makul sınırlar içinde tutmak için ana taşıyıcı’nın(motorun) olağanüstü yüksek bir güç yoğunluğuna sahip olması gerekecektir. Tek uygun aday, 9 kW / kg’lık bir güç yoğunluğuna sahip olabilecek ve bu nedenle ağırlığı kabul edilebilir olan helikopter tipi bir gaz türbini olacaktır. Yüksek güçlü gaz türbinlerinin, elektromanyetik topların ana taşıyıcıları olarak kullanılması da önemli termal iz bırakacaktır.

Ayrıca, geleneksel topların aksine, termal iz, elektormanyetik toplar ateşlenmeden önce bile oluşturulacaktır, çünkü asıl taşıyıcılarının ateşlenmeden önce tam güce sahip olmaları gerekir. AC topları ise çok yüksek bir elektrik enerjisi verimi sunar ve bu da genel olarak yüzde 50’den fazla verim sağlar.Öte yandan, koaksiyel bobinli AC topların elektrik devreleri oldukça karmaşıktır.

Türkiye Elektromanyetik Top çalışmalarında ne durumda?

  • ASELSAN TUFAN

İlk kez IDEF 2017’de sergilenen TUFAN Elektromanyetik Top Sistemi için çalışmalara 2014 yılında ASELSAN’ın öz kaynaklarıyla başlanmış olup 2015 yılında yapılan başvurunun olumlu sonuçlanması sonucu TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı(TEYDEB) desteği alınarak devam edilmiştir.

  • Şahi 209 Blok-1

Saha testleri Haziran 2018 de gerçekleştirilen Şahi 209 Blok 1 ve hedef olarak ise TSK nın kullanımına sunulabilecek taktik bir sistemi sahaya sürmekti.

Şahi 209 Blok 1, 1 megajul güçle 300 gr ağırlığa sahip mühimmatı ses hızının yaklaşık 6-7 katı daha hızlı bir şekilde 12 km menzile ulaşabiliyor.

Teknik olarak özellikleri;

-Güç: 1 MJ, Fiberoptik çok kademeli ateşleme

-Namlu uzunluğu: 3 metre

-Mermi kalibresi: 16 mm

-Mermi ağırlığı: 300 gr

-Menzil: 10-12 km

Şahi 209 Blok-2

Şahi 209 Blok 1’den tam 8 ay sonra daha gelişmiş üst varyantıdır. İlk kez İDEF 2019’da sergilenmiştir.

Teknik Özellikleri;

-Güç: 10 MJ

-Namlu Uzunluğu: 7 metre

-Mermi: 35 mm

-Mühimmat Ağırlığı: 1500 gr

-Menzil: 50 km


Yazar: Hakan A.      Kaynak: SavunmaSanayiST.com

TUALCOM Gif Baner   Sarsılmaz

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu