PKK’nın Yeni Saldırı Konsepti: Bomba Yüklü İHA’lar

Bilindiği üzere terörle mücadelede, etki-tepki prensibine bağlı olarak terörist unsurlar, zaman zaman konsept değişikliğine gitmektedirler. Örneğin; 90’lı yıllarda 200-300 kişilik gruplar halinde karakol basan, yol kesen, pusu atan teröristler, mevcut durumda 3-5 kişilik gruplar halinde bile dolaşmakta zorlanmaktadırlar. Önceleri hep Kandil’den veya başka “kontrol merkezlerinden” saldırıları yöneten sözde elebaşları, yine mevcut durumda kırsala inmek zorunda kalmaktadırlar. Tüm bunların temel sebebi kuşkusuzdur ki Türkiye’nin teröre karşı “tepki” olarak attığı adımlar sonucunda profesyonelleştirdiği personel sayısı ve savunma sanayiine verilen önem ile artan teknolojik imkanlara bağlı olarak (İHA, SİHA, ATAK, TTZA vb.) icra edilen başarılı operasyonlardır. İcra edilen bu başarılı operasyonlar sonucunda yurtiçinde etkinliği azalan terör örgütü PKK, Suriye’den öğrendiği çeşitli saldırı konseptleri aracılığıyla, yurtiçinde tekrar aktif olma uğraşı vermektedir. Bunlardan en önemlisi ise son zamanlarda artarak devam eden “Patlayıcı Yüklü İnsansız Hava Aracı (Drone)” saldırılarıdır.

Yakın geçmişte gerçekleştirilen patlayıcı yüklü İHA saldırılarına bakacak olursak, bu tür saldırılar, ciddi can ve mal kayıplarına neden olabilmektedir.

– Fırat Kalkanı Harekatı bölgesindeki Türk askerlerine, DAEŞ tarafından İHA ile saldırı (27.06.2016): 3 asker yaralandı. (DEAŞ’ın ilk İHA saldırısı)

– Irak’ın Erbil kentinde operasyon hazırlığındaki askerlere, DAEŞ tarafından İHA ile saldırı (02.10.2016): 2 Peşmerge öldü, 2 Fransız Komandosu ağır yaralandı

– Rusya tarafından kullanılan Suriye’deki Hmeymim üssüne, kimliği belirsiz kişiler tarafından İHA ile saldırı (06.01.2018): 2 Rus askeri öldü, 7 savaş uçağı hasar aldı.

Bomba Yüklü İHA’ların Çalışma Prensipleri ve Tespit/İmha Yöntemleri

Maliyeti çok ucuz olan döner/sabit kanatlı sivil İHA’lar, El Yapımı Patlayıcı (EYP) veya C3/4 tipi patlayıcılarla donatılarak, hedef bölgeye uzaktan kumanda yönlendirmesiyle gönderilmekte ve patlayıcı infilak ettirilmektedir. Suriye ve Kuzey Irak’ta eğitim alan teröristlerin, Kasım ayından beri Şırnak’ta düzenlediği birçok saldırı girişimi, sinyal kesici sistemler (Jammer) sayesinde başarısızlıkla sonlandırılmıştır. Ancak 01.01.2019 tarihinde Şırnak’ta yapılan saldırı girişimleri, önceden programlandırılmış İHA kullanıldığı için diğerlerinden ayrılmaktadırlar. Önceden programlandırılmış İHA, programa girilen varış noktasına otonom olarak intikal etmekte ve hedefe ulaştığında dalışa gerecek kendini infilak ettirmektedir. Bu tür saldırılarda, İHA’lar uzaktan komuta edilmedikleri, önceden tanımlanan algoritma sayesinde hedeflerine otomatik olarak ulaştıkları için, “Soft-Kill” olarak adlandırdığımız sistemler (Jammer, İHA SAVAR) yetersiz kalmaktadırlar. Zaten Şırnak’ta yaşanan saldırı girişimi esnasında, İHA’ların yoğun atış ile imha edilmesi de bunu kanıtlar niteliktedir. Bu aşamadan sonra imha görevleri, İHA tespitini yapacak olan radar ve radardan aldığı bilgiler ışığında İHA’ları imha edecek olan; parçacıklı mühimmat kullanabilen top ve lazer silah sistemi gibi “Hard Kill” olarak adlandırılan sistemlere kalmaktadır. Yazımızın devamında İHA tespitini ve imhasını (Hard Kill) yapabilecek olan milli sistemlerimize değineceğim.

Hedef İHA’nın Tespiti

Güvenlik güçlerimiz, bugün kadar İHA’lar ile mücadele için çeşitli Soft-Kill sistemleri envanterine katmıştır. Yakın geçmişte hem bu Soft-Kill sistemler (İHA SAVAR, Dronesavar, Gergedan Jammer) hem de makinalı tüfek atışları ile çeşitli İHA saldırıları, güvenlik güçlerimiz tarafından bertaraf edilmiştir. Ancak İHA tespiti yapabilecek radar sistemlerinde, bu denli gelişme olmamıştır. Ülkemizde, hedef İHA’nın (Drone) tespitini yapabilecek ASELSAN ACAR ve METEKSAN Savunma Retinar OPUS olmak üzere 2 ayrı sistem bulunmaktadır.

(Yukarıdaki bilgiler, ilgili firmalar tarafından paylaşılmıştır.)

ASELSAN ACAR ve METEKSAN Savunma Retinar OPUS radar sistemlerinin, RKA (Radar Kesit Alanı) değerlerine göre tespit menzillerini yukarıda görmektesiniz. Bilindiği üzere, İHA’ların boyutları arttıkça RKA değerleri de artmaktadır. METEKSAN Savunma üretimi Retinar OPUS, 0.01m² gibi oldukça küçük bir RKA değerine sahip olan DJI Phantom 4 İHA sistemini, 1.5km mesafeden tespit edebilmektedir. DJI Phantom 4, maliyeti düşük olduğu için teröristler tarafından aktif olarak kullanılan döner kanatlı bir İHA olması sebebiyle, ayrı bir öneme sahiptir.

Hedef İHA’nın İmhası (Fiziksel)

Parçacık Mühimmatlı Top Sistemi

Parçacık Mühimmat kullanma kabiliyetine sahip top sistemleri, İHA’lara ve seyir füzelerine karşı son derece etkilidirler. ASELSAN tarafından geliştirilen ve Türk Silahlı Kuvvetlerine teslimatları devam eden KORKUT 35mm’lik Alçak İrtifa Hava Savunma Sistemi (AİHSS), milli olarak geliştirilen ATOM Akıllı Mühimmatını kullanabilen bir Hava Savunma Top Sistemidir. KORKUT sistemi ve KORKUT sistemi baz alınarak geliştirilecek benzer sistemler, kritik tesislerin İHA saldırılarına karşı güvenliği için son derece etkili olacaktırlar.

Lazer Silah Sistemi (LaWS)

Lazer Silah Sistemleri, başta mini ve mikro insansız hava araçları olmak üzere EYP vb. tehdit unsurlarına karşı etkili olabilmektedirler. Ülkemizde; ASELSAN, TÜBİTAK-BİLGEM ve SAVER gibi bazı şirketler bu alanlarda çalışmalarını sürdürmektedirler. Şu an için 500 metre mesafeden insansız hava aracı imha testi icra edilmiş durumda. Mevcut sistemlerin geliştirilmesi durumunda, İHA imhasında LaWS etkinliği artacaktır.

Kompleks Sistemler

Yerli firmalarımız tarafından İnsansız Hava Aracı (Drone) tehditlerine karşı geliştirilen kompleks sistemler, birçok karşı tedbir sistemini bir araya getirerek, kritik tesisler için üstün koruma sağlamaktadırlar.

İHTAR Anti-Drone Sistemi

ASELSAN tarafından geliştirilen İHTAR Anti-Drone Sistemi; ACAR Radarı, GERGEDAN Jammeri, Elektro-Optik Sistem ve Komuta Kontrol Sistemi bileşenlerinden oluşmaktadır. ACAR Radarı ve Elektro-Optik Sistem aracılığıyla tespit edilen hedef İHA, GERGEDAN Jammeri aracılığıyla RF karıştırma yapılarak etkisiz hale getirilmektedir.

İHTAR Sistemi, kullanıcının isteğine bağlı olarak araç üstüne entegre edilerek, mobil hale getirilebilir durumdadır.

KAPAN Drone Savar Sistemi

METEKSAN Savunma tarafından geliştirilen KAPAN Drone Savar Sistemi; Retinar OPUS Radarı, Termal/Gündüz Kameraları, RF Karıştırıcı Sistem ve Lazer Karşı Tedbir Sisteminden oluşmaktadır. Retinar OPUS Radarı ve Termal/Gündüz Kameralar aracılığıyla tespit edilen hedef İHA, RF karıştırma yapılarak veya Lazer Karşı Tedbir Sistemi kullanılarak etkisiz hale getirilmektedir.

Sonuç: Terör örgütleri tarafından bomba yüklü İHA kullanımı yaygınlaşmış ve bununla paralel olarak ülkemize yönelik saldırılar artmıştır. Güvenlik güçlerimizin envanterinde bulunan karıştırıcı sistemler (Jammer, İHA SAVAR), otonom İHA saldırılarına karşı işlevlerini yitirmiştir. Bomba yüklü İHA saldırılarına karşı etkin bir koruma sağlamak için tehdit bölgelerine, radar ile elektronik ve fiziksel imha sistemlerinden oluşan koruma ağı oluşturmak son derece zaruridir. Şehir içinde yaşanacak otonom İHA saldırıları esnasında çevrenin zarar uğramasının önüne geçmek için top sistemleri yerine, lazer sistemleri kullanılmalıdır.

Yazar: Anıl ŞAHİN  |  Kaynak: SavunmaSanayiST.com