İnsansız bir taret, adından da anlaşılacağı gibi, hiçbir mürettebatı barındırmaz. Kulenin içinde olan mürettebat (Komutan, Nişancı) gövdeye ayrı bir bölmeye alınır. Bu bölmeye mürettebat kapsülü ismini verebiliriz. Bu kapsüle Sürücü, Komutan ve Nişancı yerleştirilir. İnsansız kuleler mürettebat için oldukça güvenlidir. Bu kapsül cephane ile mürettebat arasında izolasyon oluşturur.
Taretin içinde hiçbir insana sahip olmamak, daha az zırh, daha fazla mühimmat, daha büyük bir top vb. kullanılmasına olanak sağlar. Taretten boş alan tamamen kaldırılabilir, böylece taret daha küçük hale getirilir. Küçük taretlerin vurulması / görülmesi daha zordur ve hafiftir.
Altay tankının T3 modelinde de insansız kule geliştirilmesi hedeflenmektedir. İnsansız kule kullanılması halinde ağırlığın 10 ton düşürülmesi düşüncesi gerçekleştirilebilir. İnsansız kule ile birlikte Altay’ın gövdesinde değişiklikler görebiliriz. Kuleden bağımsız olacak olan mürettebat için ayrıca bir bölüm yani kapsül olması gerekir. İnsansız kuleye sahip T-14 Armata tankı 3,3 metre, Altay tankı ise 2,6 metre yüksekliğe sahiptir. Altay’ın gövdesi bu tasarıma uygun ölçülerde düzenlenecektir ve Altay’ın üzerinde değişikliğe gidilecektir.
Avantajları
İnsansız kulelerde en büyük avantaj mürettebatın cephaneden tamamen izole olmasıdır. Taretin alacağı isabette cephane ve mürettebat ayrı bölümlerde olduğu için cephanenin feci bir şekilde patlaması, tutuşması mürettebata zarar vermez.
İnsansız taretler ile eşdeğer koruma seviyelerine sahip insanlı taret karşılaştırıldığında insansız taretler önemli ölçüde ağırlık tasarrufu sağlamaktadır. Farklı koruma seviyelerinde ise zırhtan tasarruf sağlanarak maliyet ve ağırlık önemli ölçüde düşürülür. İnsansız bir taret de genellikle zırh miktarı düşüktür ve bu nedenle daha hafiftir
Hafiflik sağlayan insansız kuleler daha fazla hız, ivme ve muhtemelen daha uzun menzil sağlar.
İnsansız kulelerde mürettebata yer açmanız gerekmediğinden, kule daha küçük üretilebilir.
Dezavantajları
İnsansız taretlerde topçu (nişancı) taret ve namlu oryantasyon bozukluğuna ve durumsal farkındalık kaybına maruz kalabilir. Nişancı gövdenin içine yerleştirildiği için duyusal geri bildirimi yalnızca araç ivmelenmelerini hisseder. Bu nedenle nişancının taretin araca göre nereye yöneldiği konusunda zorluklar çekmeye başlaması olağandır. Bu sorun daha önce MBT-70’de yaşanmıştı. Farklı olarak MBT-70’de sürücü, kuleye yerleştirilmişti ve tankın yönünü her zaman görmesine rağmen, yükseklik ve paralakstaki fark sorunlara neden oldu. Paralaks (İngilizce: Parallex) bir objeye farklı iki noktadan bakılmasıyla, o objeyi farklı şekilde görmeye denir.
İnsansız kule üzerindeki görüntü sistemleri zarar görürse durumsal farkındalık kaybolur ve tank işlevsiz kalır. Nişancı topu elle hedefleyemez ve ateşleyemez. İnsanlı kuleli bir tankta, nişancının ana nişan aleti sekteye uğrarsa , teleskopik bir nişangah kullanabilir. Kule ayrıca döndürülebilir ve elektronik aksama durumunda top manuel olarak kontrol edilebilir.
Silah sistemlerinde yaşanan herhangi bir arızaya müdahale zor olabilir.
Yazar: Hakan A. Kaynak: SavunmaSanayiST.com
