Yunan gazetelerinde yer alan haberlere göre; Yunanistan ve ABD, mevcut ‘Karşılıklı Savunma İş Birliği Anlaşması’ (MDCA)nın güncellenmesi ve kapsamının genişletilmesi için görüşmeler yürütüyor.
Kathimerini gazetesi, Atina’nın Washington ile savunma iş birliğini geliştirerek Doğu Akdeniz ve Balkanlar’da daha büyük bir rol üstlenmek istediğini belirtiyor. 1990 yılında imzalanan ve Ekim 2019’da tazelenen MDCA, eğer mevcut müzakerelerden sonuç çıkarsa üçüncü kez genişletilmiş olacak.
2019 yılından güncellenen MDCA kapsamında; Girit’te yer alan Suda Askeri Üssü’nün genişletilerek modernize edilmesi, Larissa Havalimanı’nın yenilenmesi, Volos ve Larissa arasında yer alan Stefanovikeio Hava Üssü’nde daha fazla İHA ya da tanker uçak bulundurma imkânı, Aleksandroupoli/Dedeağaç limanının genişletilmesi ve modernizasyonu gibi başlıklar önemli hedeflerdi. Anlaşma ayrıca, Yunanistan’ın onayıyla ABD’nin ülkedeki her askeri tesisi kullanma imkanına sahip olmasını öngörüyordu.
MDCA’nın güncellenmesi ve kapsamının genişletilmesi yönündeki görüşmelerin teknokratlar düzeyinde devam ettiği, ileri düzeye geldiği ve uzlaşmaya varılması halinde imzaların atılmasının kolay olacağı aktarılıyor.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias; Ekim 2020’de yaptığı bir konuşmada, ABD ile Yunanistan arasındaki savunma anlaşmasını genişletmeyi veya yeni bir savunma anlaşması imzalamayı hedeflediklerini belirtmişti.
Yunan Dışişleri Sözcüsü Alexandros Papaioannou ise anlaşmanın sonbaharda imzalanabileceğini söylemişti.
Papaioannou, şu ifadelerde bulunmuştu: “Amerikan üslerinden bahsettiğimizde, Soğuk Savaş döneminde bulunan ABD üslerini ifade etmiyoruz. Artık ‘farklı çerçeveler’ söz konusu ve taraflar, ABD ile savunma iş birliği konusunda tamamen farklı bir yoldan hareket ettiler.”
Yunanistan’dan FMF Talebi
Atina’nın talepleri arasında, ABD ile gerçekleştirdiği tatbikatların sayısının artması ve MDCA’nın her yıl yeniden gözden geçirilmesi yerine 5 yıllık aralıklarla yenilenmesi yer alıyor. Yunanistan’ın taleplerinden bir diğeri ise Mısır, İsrail ve Ürdün ile ABD arasında uygulanan Yabancı Askeri Finansman (FMF) programı adı altında yapılan yardımlara dahil olmak.
Yunanistan, FMF programına dahil olarak ABD silah ve sistemlerini yardımlar yoluyla almak istiyor ancak Kathimerini’ye konuşan kaynaklar, ABD’nin bu teklife pek sıcak bakmadığını belirtiyor.
Yunan basınında yer alan haberlere göre güncellemede en dikkat çeken nokta ise ABD’nin Yunanistan’da yeni askeri üs ve kampları kullanmayı talep etmesi. Kathimerini kaynaklarına göre Suda, Stefanovicio, Larissa ve Alexandroupolis/Dedeağaç haricinde toplamda 23 üs veya kampın ABD’nin kullanımına açılması konusunda müzakereler sürüyor.
Yunan tarafı müzakerelerin başarılı bir şekilde sonuçlanması için yoğun diplomatik çabalar yürütüyor. Yunan Dışişleri Bakanı Dendias ve ABD’li mevkidaşı Blinken, 15 Şubat’ta yaklaşık 1 saat süren bir telefon görüşmesi gerçekleştirmişti. Blinken, aynı gün içerisinde Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile de telefonda görüşmüştü. Yunanistan, Blinken’a ek olarak ABD Başkanı Joe Biden ve Yunanistan Başbakanı Miçotakis arasında bir görüşme gerçekleştirilmesi için yoğun çaba harcıyor. Aynı zamanda Yunan ve ABD Savunma Bakanları’nın telefonda görüşmesi için benzer bir çaba mevcut.
Yunanistan, 25 Mart’a kadar Washington’a bir yetkili göndermek istiyor ancak çeşitli engellerden (Koronavirüs vs.) ötürü bu ihtimal uzak.
İki ülke arasındaki savunma işbirliğini genişletilmesi konusunda ise fırkateyn dosyası öne çıkıyor. ABD, Yunan Donanması’nın kendi teklifini kabul etmesini talep ediyor. Yunanistan bu durumda Fransa, Hollanda, İtalya, İspanya, İngiltere ve Almanya’dan aldığı teklifleri bir kenara itmek zorunda. Yunan tarafının halen Arleigh Burke sınıfı destroyer almak istediği ancak bunun neredeyse imkansız olduğu belirtiliyor.
ABD’nin teklifinin seçilmesi halinde Constellation/FFG(X) sınıfı fırkateynlerin ortak geliştirilmesi ve üretimi için bir engel olmadığı belirtiliyor.
Önerilen İçerik: Yunanistan’dan fırkateyn tedarik planı
Kamer KURUNÇ / SavunmaSanayiST.com
