Son günlerde, Kasım 2018’den bu yana İsrail ile Filistin arasında yaşanan çatışmaların yeni bir zirve yaptığı dönemden geçiyoruz. Bazı kaynaklar, özellikle 11 Mayıs 2021 tarihinde Hamas’ın, Filistin’li sivillere yönelik İsrail tarafından gerçekleştirilen saldırılara karşı müdafaa için İsrail’e yapmış olduğu saldırıların, şimdiye kadar yapılan saldırıların tamamından daha şiddetli ve yoğun olduğunu belirtmekteler.
Bunu doğrular nitelikte bazı görüntüler de sosyal medyada paylaşılıyor. Özellikle atılan roketlerin bir kısmının İsrail’in başkenti Tel Aviv’e düşerek hasara sebep olduğunu ve bazı petrol tesislerinin de bu saldırılarda isabet aldığını gözlemlemek mümkün. Peki tüm dünyanın dilinde olan ve özellikle son günlerde devamlı başarılı angajman görüntüleri yayınlanan Iron Dome (Demir Kubbe) sistemi aktifken, bu saldırılar nasıl yapılabildi?
Bunun cevabını bulabilmek için öncelikle hem Iron Dome sisteminin hem de bu sistemin hedefindeki roketlerin özelliklerini kısaca tanımakta fayda var.
Demir Kubbe (Iron Dome) Nedir?
Iron Dome sistemi, ABD desteğiyle İsrail’li Rafael firması tarafından geliştirilen ve 2010 yılında hizmete alınan bir C-RAM (anti-roket, top ve füze) sistemi. İsrail’in kendi ihtiyaçları doğrultusunda geliştirildiği için de türünün öncüsü ve tek örneği. Sistem, tamamen İsrail ile mücadele eden örgütlerin ellerinde bulunan roketleri önlemeye yönelik olarak geliştirildi. Şimdiye kadar aktif çatışma ortamında en çok kullanılan silah sistemlerinden birisi olma konuma geldiğini söylemek mümkün.
Iron Dome sisteminde, “Tamir” ismi verilen güdümlü füzeler kullanılıyor. Bu füzeler aktif radar güdümüne sahip ve bu sayede her hava şartında önleme gerçekleştirilebiliyorlar. Füzelerin maksimum menzili ise 70 kilometre. İsrail, Iron Dome sayesinde geçmişten bu yana 3000’e yakın roket imha etmiş durumda. Füze hem hit-to-kill kabiliyete sahip hem de harp başlığı sayesinde hedefini blast etkisiyle de bertaraf edebiliyor.
Iron Dome sisteminin başarı oranı %95 mertebelerinde olarak açıklanıyor. Sistem, İsrail devamlı tehdit altında olduğu için otonom bir yapıya sahip. Iron Dome bataryaları tespit, takip ve atış kontrol radarları, komuta kontrol araçları ve 3 veya 4 adet füze rampasından (Lançer) oluşuyor. Her füze rampasında 20 adet Tamir füzesi bulunuyor. İsrail an itibariyle 10’dan fazla Iron Dome bataryasına sahip durumda.
Iron Dome Ne Denli Başarılı?
Peki, bu başarı oranına rağmen Iron Dome nasıl geçilebildi? Roketler İsrail’in başkenti Tel Aviv’e ve muhtelif başka noktalara nasıl havada imha edilmeden düşmeyi başardı?
Aslında bunun belli birkaç basit sebebi var. Bunlardan birisi, atılan roketlerin özellikleriyle alakalı.
Kassam Roketleri
Kassam Tugayları tarafından atılan Kassam roketleri, merdiven altı üretim tabiriyle imal edilen silah sistemleridir. Bu roketlerin genellikle bir güdüm sistemi veya başka gelişmiş teknolojileri yoktur. Yani bu roketler tamamen gelişi güzel atılan, çoğu zaman atılan mühimmatın harp başlığının bile çok yetersiz olduğu ilkel bir silah sistemidir. Bu kapsamda atılan roketlerin arasında çoğu zaman patlamayan, hatta patlayacak bir harp başlığı dahi bulunmayan türlerini görmek mümkündür. Bu sebeple esasen atılan roketlerin tespit edilip, karşı reaksiyon gösterilmesi de zorlaşmaktadır. Ayrıca İsrail ve Filistin’in birbiriyle iç içe geçen bir yapıya sahip olması dolayısıyla atılan roketlerin kimi zaman dakikalar, kimi zaman ise saniyeler mertebesinde imha edilmesi gerekmektedir. Yani roketin ateşlenmesi ile hedef alınan bölgenin mesafesinin çok kısa olması da yine İsrail için tehdit teşkil eden durumlardan biridir.
Iron Dome sistemini zorlayan bir diğer etmen ise bu roketlerin çok hızlı şekilde ve çok sayıda üretilip yine aynı hızlarda atılabilmesidir. Bu sayede örneğin Hamas saniyeler içinde İsrail’e doğru yüzlerce roketi ateşleyebilmektedir. Böyle bir senaryo belli zamanlarda yaşanmakla birlikte Iron Dome sistemi anlık olarak yüzlerce farklı hedefe angaje olmak durumunda kalmaktadır. Bu durum da doğal olarak sistemi oldukça zorlamaktadır. Hatta bu durumun üstesinden gelebilmek için sistemin bazı roketlere kasıtlı olarak karşılık vermediği söylenegelmektedir.
Iron Dome sisteminin atılan roketlerin uçuş profillerini takip edip nereye düşeceğini hesapladığı, yapılan hesap sonucu roketin yerleşim yerine veya kritik bir tesise düşmeyeceği anlaşılırsa sistemin bu roketlere reaksiyon göstermediği söylenmektedir. Bu sayede İsrail maliyet anlamında avantajlı konuma gelirken, diğer yandan da sistemin roketleri ıskaladığı ve başarısız olduğu yönünde eleştiri almaktadır. Buna rağmen havada imha edilmeyen roketlerin birçoğunun gerçekten yerleşim yerlerinden uzak, boş arazilere düştüğünü gözlemlemek mümkündür.
İsrail tarafından gerçekleştirilen ve sivillerin hedef alındığı saldırılara karşı kendisini müdafaa eden Gazze, roket ve füze atışlarına devam ediyor.
Gazze'den atılan roket ve füzeler, İsrail'e ait birtakım kritik enerji tesislerine isabet etti. pic.twitter.com/DgiD5C1inA
— SavunmaSanayiST.com (@SavunmaSanayiST) May 11, 2021
“Satürasyon Saldırısı”
Fakat buna rağmen özellikle 10-11-12 Mayıs 2021 Tarihlerinde Hamas tarafından yapılan saldırılar (şimdiye kadar yapılan diğer saldırılara oranla) çok daha yıkıcı bir etkiye sahip olmuş ve İsrail’e gerek maddi gerek manevi anlamda çok daha büyük hasarlar vermiş durumda. İsrail uzun süre sonra bu tür bir saldırıda ilk defa can kaybı açıkladı ve uzun bir aradan sonra ilk defa yerleşim yerlerine düşerek maddi hasara sebep olan roketler görmüş olduk.
İşte Hamas açısından bakıldığında saldırıların belli seviyede başarıya ulaşmış olmasının sebebi sistemin doyum noktasına ulaştırılarak satüre edilmesidir. “Satürasyon saldırısı” olarak bilinen bu saldırı şeklinin mantığı oldukça basit. Genel anlamda hedef alınan bölgeye savuşturulabileceğinden çok daha yüksek sayıda mühimmat atmak olarak açıklayabiliriz. Sürtüşmenin başladığı ilk saatlerden bu zamana kadar geçen sürede Hamas’ın toplamda 1050’den fazla roketi İsrail’e fırlattı. Buna rağmen son dalgaya değin Iron Dome bu saldırılara karşı koymaya devam etti. Bu da sistemin doyum noktası denilen karşı koyma sınırının ne kadar yüksek olduğu konusunda fikir sahibi olmamızı sağlayabilir.
Iron Dome sisteminin tüm çabasına rağmen yine de İsrail topraklarına düşen roketler mevcut. Bunlardan birisi Tel Aviv’de bir otobüse isabet etti. Askhelon bölgesine de roketler düştü. Bir petrol rafinerisinin isabet alması sonucu tesiste yangın çıktı. İsrail Hava Kuvvetleri’nin F-35I üssü olan Nevatim üssünün isabet aldığı duyuruldu. Bunun dışında muhtelif birkaç sokak, bina, okul ve hastanenin de isabet aldığı açıklandı.
Demir Kubbe (Iron Dome)’nin Değerlendirmesi
İsrail ile Filistin arasında 2018’den bu yana yaşanan en ciddi çatışmayı geçtiğimiz saatlerde yaşadık. Üstelik yaşanan çatışmaların şiddeti 2018’de yapılan saldırıların bile ötesindeydi. İsrail tarafından açıklanan verilere göre 1050 adetten daha fazla sayıda roket, 38 saat gibi bir sürede İsrail’e atıldı.
İsrail tarafından Iron Dome’un atılan roketlerden ne kadarını engellediği güncel olarak açıklanmadı ancak atılan roket sayısı 480’e ulaştığı sırada yapılan açıklamada, 200 roketin imha edildiği duyurulmuştu. Burada tekrar hatırlatmakta fayda var ki Iron Dome’un boş araziye düşeceği tespit edilen roketleri göz ardı ederek angaje olmadığı söylenmektedir. Bu kapsamda havada imha edilmeyen yani İsrail topraklarına düşen roketlerin sayısına bakarsak, İsrail tarafında meydana gelen hasarın ve can kayıplarının çok cüzi seviyelerde kalması dolayısıyla bu söylemin doğruluk seviyesi artmaktadır.
Yani genel bir değerlendirme yapıldığında her ne kadar yer yer münferit olarak (kaçınılmaz) zafiyetler meydana gelmiş olsa da Iron Dome sistemi bir kez daha oldukça başarılı bir sistem olduğunu ispatlamıştır. Bu değerlendirmeyi yaparken unutulmamalıdır ki hiçbir sistem %100 oranında koruma sağlamaz. Yani kimse 1000 tane roketin tamamının imha edilebileceğini beklememelidir. Bunun yanında dile kolay 1000’den fazla roketin atıldığı bir ortamda elbette bazı noktalarda zafiyet yaşanacaktır.
Daha Etkili Hamas Roketleri
Denklemin diğer tarafına bakıldığında ise Hamas’ın bu defa münferit bir saldırı yapmak yerine uzun bir süre sonra koordineli ve yüksek şiddetli bir saldırı yaptığını söylemek mümkün. Üstelik paylaşılan görüntüler incelendiği takdirde özellikle İsrail yerleşim yerlerine veya kritik tesislerine isabet eden roketlerin yıkıcı etkisinin normalde beklenenden çok daha fazla olduğu söylenebilir
Normalde Hamas’ın attığı roketlerin bazen herhangi bir şekilde infilak etmeyip toprağa saplanıp kaldığını görmekteydik. Ancak özellikle dün gece yapılan saldırılarda bazı roketlerin çok büyük hasarlar verdiğini gördük. Birçok yoruma göre yerleşim yerine bile düştüğü takdirde çok küçük hasarlara sebep olan roketler yerine bu tür daha etkili harp başlığına sahip olan roketlerin arkasında İran’ın olduğunu söylemektedir. Yapılan saldırıların stratejik hedefler (Petrol rafinerisi, askeri hava üssü vb.) gözetmesi de yine bu ihtimali güçlendirmektedir.
Sonuç itibariyle özellikle 11 Mayıs’ı 12 Mayıs’a bağlayan gece İsrail ve Hamas arasında şimdiye kadar görülen en şiddetli Roket / Iron Dome kapışması yaşanmış oldu. İsrail Hava Kuvvetleri ise yerleşim yerlerine isabet eden roketler karşılığında Filistin içerisinde 130’dan fazla hedefe, sivil hayatını gözetmeksizin savaş uçakları ve S/İHA’larla operasyon düzenledi. Yapılan saldırılarda çok sayıda Hamas üyesinin ve liderinin öldürüldüğü açıklandı. Aynı zamanda Merkava tanklarının ve diğer zırhlı araçlarında sınır bölgelerine gönderildiği görüntülendi.
ÖNERİLEN İÇERİK: VURAN ÇNRA geliyor… VURAN’a 107mm roket entegrasyonu
Abdullah Bekci / SavunmaSanayiST.com
Bu savaş israili ekonomik olarak yıpratır önemli olan hamasın ne kadar rokete sahip olduğudur.merdiven altı diye tabir edilen ama 150 km kadar gidebilen roket maliyeti ile irone dome roketi arasında maliyet farkı çoktur.daha devam ederse israilin hali hazırda irone dome kaç roketi vardır bu çok önemli eğer mühimmat azalırsa israil çok büyük problem yaşar.bize fırat kalkanı sırasında yaşadığımız mühimmat sıkıntısını yaşatnlar inşaallah on katını yaşarlar
Demekki binlerce füze gerekli vatanımıza korumak için.düşünün karada ve denizden konuçlu atmaca füzesi ve onun gelişmiş türevlerinden 1000 tane hatta daha fazla.hangi uçak gemisi grubu sahillerimize yaklaşıp mavi vatanda bize posta koymaya kalkışır.200 atmacadan 10 tanesi geçse uçak gemisi mort.senkronize birdentorpillersen değme keyfine.öyle degaul gibi gemiler kıyılarımıza yaklaşmaya cesaret ister.